γυναίκες στην τέχνη μουσική

της Γεωργίας Μανώλη

H Viv Albertine, η θρυλική κιθαρίστρια του punk συγκροτήματος The Slits, έφερε κυριολεκτικά τα πάνω κάτω σε εκδήλωση που λάμβανε χώρα στα πλαίσια της έκθεσης της Βρετανικής Βιβλιοθήκης. Η έκθεση αυτή, που φέρει τον τίτλο Το Punk: 1976-1978, γιορτάζει τα 40 χρόνια της ριζοσπαστικής αντικουλτούρας του πανκ κινήματος και της πολιτισμικής του επίδρασης στο Λονδίνο. Ως εκ τούτου υπήρχαν προθήκες οι οποίες περιλάμβαναν την ιστορία της πανκ μουσικής καθώς επίσης και αφιερώματα στα γκρουπ εκείνα που διακρίθηκαν για την ριζοσπαστική δημιουργικότητα τους και για το σημαντικό κληροδότημα τους στη μουσική σκηνή. Τα συγκροτήματα αυτά ήταν αναπόφευκτα λοιπόν οι Sex Pistols, The Clash και οι Buzzcocks, των οποίων όλα τα μέλη ανεξαιρέτως ήταν άνδρες. Η Albertine, βλέποντας ότι για ακόμη μια φορά αποκλείονται από την ιστορία της punk μουσικής οι γυναίκες, διέγραψε με στυλό τα προαναφερθέντα συγκροτήματα και στη θέση τους έβαλε το δικό της συγκρότημα, The Slits όπως επίσης τους X-Ray Spex και τους Siouxsie and The Banshees.

Το συγκρότημα της Albertine αποτελούνταν επίσης από την τραγουδίστρια Ari Up (η οποία ήταν μόλις 14 ετών όταν έφτιαξε το συγκρότημα), την ντράμερ Palmolive και την μπασίστρια Tessa Pollit. Είχαν παίξει μεταξύ άλλων και με τους Clash ενώ το άλμπουμ τους με τον τίτλο Cut (1979) αφενός έχει ψηφιστεί ως ένα από τα 40 καλύτερα punk άλμπουμ όλων των εποχών από το Rolling Stone (το δε εξώφυλλο του δίσκου τους έχει αφήσει εποχή) και αφετέρου συζητείται ακόμη για τη ρηξικέλευθη μείξη του πανκ με στοιχεία ρέγκε αλλά και για τους αναρχικούς στίχους του. Οι X-Ray Spex ήταν μεικτό συγκρότημα του οποίου βασική εμπνεύστρια και frontwoman ήταν η αξέχαστη Poly Styrene. Το τραγούδι με το οποίο ξεκίνησαν την καριέρα τους ήταν το διαχρονικό Oh Bondage Up Yours (1977) ενώ το πρώτο τους άλμπουμ που κυκλοφόρησε λίγο μετά (Germfree Adolescents, 1978) εξυμνήθηκε, για την ενέργεια και το θυμό που εξέφραζε αλλά και για τους στίχους του που στρέφονταν κατά του καταναλωτισμού, ως ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά άλμπουμ της πανκ μουσικής. Όσο για τους Siouxsie and the Banshees ήταν από τα πρώτα συγκροτήματα της πανκ σκηνής αν και παραγνωρισμένο μέχρι να καταφέρει να υπογράψει σε δισκογραφική εταιρεία. Παρεμπιπτόντως ο Sid Vicious υπήρξε ντράμερ τους πριν πάει στους Sex Pistols. Οπότε η Albertine πολύ σωστά πρόσθεσε στην προθήκη την προφανή απορία «Και οι γυναίκες;».

Τα μουσικό περιοδικό Uncut ανέβασε την είδηση με τίτλο «Η Viv Albertine καταστρέφει ανδροκεντρική πανκ έκθεση» όπως επίσης και τα σχόλια στα social media που χαιρέτισαν την κίνηση αυτή ως απόλυτα πανκ. Προς το παρόν η Βρετανική Βιβλιοθήκη δεν έχει σχολιάσει σχετικά ούτε γνωρίζουμε αν κράτησε τις προθήκες με τις διορθώσεις της Albertine. Σίγουρα πάντως πολλές γυναίκες έχουμε μπει στον πειρασμό να αλλάξουμε, σε άλλες ανδροκεντρικές εκθέσεις, σε μουσεία και σε πολιτιστικούς χώρους αντίστοιχες προθήκες. Και δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε  ότι η κίνηση της ήταν απόλυτα πανκ και έκανε το αυτονόητο. Ίσως η Albertine θα έπρεπε να προσθέσει τον περίφημο στίχο των X-Ray Spex «Some people say little girls should be seen and not heard, but I think oh Bondage Up Yours» που σε ελεύθερη μετάφραση πάει να πει «Κάποιοι λένε ότι μικρά κορίτσια είναι για να τα βλέπουμε όχι για να τα ακούμε αλλά εγώ λέω χώστε τη σκλαβιά στον κώλο σας!»