Μετάφραση, προσαρμογή, επιμέλεια κειμένων Χριστίνα Κούρκουλα

Στη Νότια Αφρική, μια γυναίκα δολοφονείται κάθε έξι ώρες από τον σύζυγο ή τον σύντροφό της. Στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας, μια γυναίκα δέχεται επίθεση κάθε 15 δευτερόλεπτα. Στην Ινδία, όπου τα κορίτσια συχνά τρέφονται μετά από τα αγόρια, το 47% των κοριτσιών ηλικίας 11-19 είναι ολιγοβαρή.

Ωστόσο, και στις χώρες της Δύσης, τα στατιστικά είναι αποκαρδιωτικά. Μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα αξιόπιστα στοιχεία για τη σεξουαλική βία είναι σπάνια και δεν είναι εύκολα συγκρίσιμα. Εντούτοις, οι διαθέσιμες πηγές μπορούν να δώσουν μια κατά προσέγγιση εικόνα της έκτασης του προβλήματος:

Στη Βρετανία, κάθε τρεις µέρες δολοφονείται µία γυναίκα. Στη Σουηδία, κάθε δέκα µέρες µία γυναίκα κακοποιείται µέχρι θανάτου από τον σύζυγο ή τον σύντροφό της. Στην Ελβετία, το 20% των γυναικών έχει κακοποιηθεί σωµατικά. Στην Ισπανία, µία γυναίκα δολοφονείται κάθε τέσσερεις µέρες, περίπου 100 τον χρόνο! Το 1/3 από τις γυναίκες που βρίσκουν τον θάνατο, µαχαιρώνεται, το 1/3 φονεύεται µε πυροβόλο όπλο, το 20% στραγγαλίζεται και το 10% ξυλοκοπείται µέχρι θανάτου.

Στη Δημοκρατία της Τσεχίας, η σεξουαλική βία από τον σύντροφο/ή μη υπολογίζεται σε 35%, στη Δανία στο 28%, στη Γερμανία στο 13% και στην Πολωνία σε 17%. Μια μελέτη στην Ιρλανδία διαπίστωσε ότι πάνω από το 40% των γυναικών ανέφεραν κάποια μορφή σεξουαλικής κακοποίησης ή επίθεσης στη διάρκεια της ζωής τους και το 10% των γυναικών είχαν πέσει θύματα βιασμού κάποια στιγμή στη διάρκεια της ζωής τους. Στη Γαλλία, το ποσοστό για τη σεξουαλική βία κατά ενηλίκων γυναικών είναι 11%. Τα στοιχεία έρευνας έδειξαν ότι το 23,7% των Ιταλίδων είχαν πέσει θύματα σεξουαλικής βίας ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τη Σουηδία είναι 34%.(Στοιχεία του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων, EIGE)

Στην Ελλάδα είναι ακόμη πιο δύσκολη η καταγραφή των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης ή άλλης μορφής βίας κατά των γυναικών, καθώς η ελληνική αστυνομία καταγράφει συνολικά τις εγκληματικές πράξεις χωρίς να τις διαφοροποιεί. Σύμφωνα με την Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, μία στις τέσσερις γυναίκες στην Ελλάδα έχει ήδη υποστεί ή πρόκειται να υποστεί ενδοοικογενειακή βία κατά τη διάρκεια της ζωής της. Και σύμφωνα με το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ), η πλειοψηφία των κακοποιημένων γυναικών ανέφεραν ότι υφίστανται βία οποιασδήποτε μορφής επί δέκα έτη και άνω. Το 28% των γυναικών που είχαν υποστεί βία σε παρελθοντικές σχέσεις, παραµένουν θύµατα βίας στην παρούσα σχέση τους.

Η σεξουαλική βία που διαπράττεται από τον σύντροφό εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρή πρόκληση. Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση ότι ένας ξένος διαπράττει τον βιασμό, οι μελέτες δείχνουν ότι πολύ συχνά το θύμα γνωρίζει το θύτη. Αυτό επιβεβαιώνεται και από μια σε βάθος μελέτη σχετικά με τα ποσοστά των κρουσμάτων βιασμού σε 11 χώρες της ΕΕ που δείχνουν τον ιδιωτικό χώρο (61%) ως τον πιο συνηθισμένο τόπο επίθεσης και ότι τα δύο τρίτα των θυμάτων γνώριζαν τον θύτη τους.

Η σεξουαλική βία που βιώνουν οι έφηβοι είναι αρκετά συνηθισμένη μορφή βίας. Μια έρευνα  από τις χώρες της Βαλτικής περιοχής προσδιόρισε ένα υψηλό ποσοστό των κοριτσιών που είχαν κακοποιηθεί σεξουαλικά: 42,5% των κοριτσιών στην Εσθονία και 56,2% στη Σουηδία ανέφεραν ότι τις έχουν αγγίξει με άσεμνο τρόπο, ενώ περίπου το 10% σε όλες τις χώρες ανέφεραν καταχρηστική σεξουαλική επαφή. Μια άλλη μελέτη σε πέντε χώρες της ΕΕ (μεταξύ αυτών η Κύπρος και η Ελλάδα), διαπίστωσε ότι «ανεπιθύμητες σεξουαλικές εμπειρίες είναι μέρος των σχέσεων των εφήβων κοριτσιών», και έδειξε μια τάση της ανδρικής κυριαρχίας σε σχέση με νεαρές γυναίκες.

Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων ακόμα και σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μια άλλη μορφή έμφυλης βίας που προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, 180.000 γυναίκες υφίστανται ή κινδυνεύουν να υποστούν αυτή τη διαδικασία. Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) ξεκίνησε μια μελέτη για να χαρτογραφήσει την τρέχουσα κατάσταση και τις τάσεις. Τα αποτελέσματα της μελέτης αναμένονται.

Η σεξουαλική βία παραμένει ένα από τα λιγότερο καταγγελλόμενα εγκλήματα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις μόλις το 1-12% των βιασμών καταγγέλλεται και ένα μικρότερο ποσοστό των περιπτώσεων εκδικάζεται. Τα χαμηλότερα ποσοστά αναφοράς του βιασμού (λιγότερο από 6 ανά 100.000 κατοίκους) βρίσκονται στην Ανατολική και Νότια Ευρώπη, ενώ η Σουηδία καταγράφει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά αναφοράς (46,51). Οι γυναίκες φοβούνται τις αντιδράσεις της οικογένειας και του κοινωνικού περίγυρου και επίσης δυσπιστούν απέναντι στο νομικό σύστημα, με αποτέλεσμα να είναι απρόθυμες να αναφέρουν τις περιπτώσεις, ειδικά αν η βία συμβαίνει μέσα στην οικογένεια. Τα στοιχεία δείχνουν ότι σε 14 ευρωπαϊκές χώρες έχει σημειωθεί πτώση σε καταδικαστικές αποφάσεις βιασμού από το 2000, παρά την αύξηση του αριθμού των περιπτώσεων που αναφέρθηκαν, ενώ συνολικά, τα δύο τρίτα των ευρωπαϊκών χωρών έχουν πτωτική τάση του ποσοστού καταδικαστικών αποφάσεων (Στοιχεία του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων, EIGE).

Το Ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο

Η ισότητα των φύλων αποτελεί θεμελιώδη αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία κατοχυρώνεται με τη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Το 1995, μετά την Παγκόσμια Διάσκεψη του Πεκίνου για τις γυναίκες, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε τη διεξαγωγή ετήσιας επισκόπησης της εφαρμογής του προγράμματος δράσης του Πεκίνου στα κράτη μέλη. Άλλες πρωτοβουλίες του Συμβουλίου που ασχολούνται με τη βία λόγω φύλου περιλαμβάνουν: το 2008 τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ σχετικά με τη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών και την καταπολέμηση όλων των μορφών διακρίσεων εις βάρος τους, το 2010 τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ισότητα, 2010-2020. Οι οδηγίες, που αφορούν στην σεξουαλική παρενόχληση (2002/73/ΕΚ) και στην εμπορία ανθρώπων (2011/36/ΕΕ), περιλαμβάνουν νομικά δεσμευτικές αποφάσεις σχετικά με τη σεξουαλική βία.

Το 2009, το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, κάλεσε τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τις πράξεις σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που διαπράττονται εντός του γάμου και στενών ανεπισήμων σχέσεων ή που διαπράττονται από άνδρες συγγενείς, ως έγκλημα και οδήγησε στην αυτεπάγγελτη ποινική δίωξη. Επιπλέον, το ψήφισμα 2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις προτεραιότητες και το περίγραμμα ενός νέου πλαισίου πολιτικής της ΕΕ για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών τονίζει ότι η έρευνα για το φύλο και τη σεξουαλική βία πρέπει να συμπεριληφθεί ως μια διεπιστημονική περιοχή στο μελλοντικό όγδοο πρόγραμμα-πλαίσιο για την Έρευνα και την Τεχνολογική Ανάπτυξη. Το ίδιο ψήφισμα προτείνει επίσης την ανάπτυξη της οδηγίας για τη βία λόγω φύλου, με νομικώς δεσμευτικά μέτρα σε αυτόν τον τομέα.

Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών 2010-2015 θέτει την εξάλειψη της βίας λόγω φύλου ως μία από τις προτεραιότητες και τις δράσεις του. Επιπλέον, ο Χάρτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Γυναικών αναφέρει ότι «η Ευρώπη δεν ανέχεται τη βία λόγω φύλου» και ανακοινώνει περαιτέρω δέσμευση και προσπάθειες για την καταπολέμηση της βίας λόγω φύλου, ενώ με το πρόγραμμα Daphne παρέχεται οικονομική στήριξη για την πρόληψη και την υποστήριξη των έργων για τα θύματα της βίας

Αποτελέσματα της διαδικτυακής συζήτησης του Wikigender για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών

Το 2013 το θέμα συζήτησης για την 57η σύνοδο της Επιτροπής για την Κατάσταση των Γυναικών [Commission on the Status of Women (CSW)] που μόλις ξεκίνησε, είναι η εξάλειψη και η πρόληψη όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών. Στο πλαίσιο αυτό, η Wikigender φιλοξένησε μεταξύ 4 και 13 Φεβρουαρίου 2013, μια διαδικτυακή συζήτηση με θέμα «Ο μετασχηματισμός των κοινωνικών προτύπων για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών».

Τη συζήτηση διοργάνωσαν από κοινού οι οργανώσεις: Wikigender, Breakthrough, End Violence Against Women (EVAW)(Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών), Partners for Prevention ( Συνεργάτες για την Πρόληψη), P4P, UNDP, UNFPA, UN Women and UNV Asia-Pacific Regional Joint Programme for Gender-based Violence Prevention, Womankind Worldwide (Γυναικείο φύλο σε όλο τον κόσμο) και το Υπουργείο Εξωτερικών της Φιλανδίας.

Ο σκοπός αυτής της συζήτησης σε απευθείας σύνδεση ήταν να συγκεντρώσει απόψεις και εμπειρίες για το πώς μπορούμε να μετατρέψουμε τα  κοινωνικά πρότυπα και τις κοινωνικές πρακτικές και να ενισχύσουμε την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών. Η συζήτηση συγκέντρωσε απόψεις από όλες τις γωνιές του κόσμου: το Αφγανιστάν, τη Βολιβία, την Κίνα, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, τη Γκάνα, την Ινδία, την Κένυα, το Μεξικό, τη Νιγηρία, τη Ρουάντα, τη Σενεγάλη, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Ηνωμένες Πολιτείες και πολλές άλλες χώρες. Μεταξύ των συμμετεχόντων ήταν διεθνείς οργανισμοί, πολιτικοί αναλυτές, εμπειρογνώμονες σε θέματα φύλου, επαγγελματίες της ανάπτυξης, διεθνείς και τοπικές ΜΚΟ και φορείς της κοινωνίας των πολιτών. Από τις 4 έως τις 13 Φεβ 2013, η Wikigender είχε 17.420 επισκέπτες.

Τα σχόλια απάντησαν στα ακόλουθα ερωτήματα:

  • Τι είδους κοινωνικά πρότυπα και στάσεις συμβάλλουν στη βία κατά των γυναικών;
  • Ποια είναι τα ευαίσθητα σημεία για την αλλαγή των κοινωνικών πρότυπων και συμπεριφορών που υποστηρίζουν τη βία κατά των γυναικών;
  • Ποιες είναι οι προκλήσεις για αλλαγή των κοινωνικών προτύπων που υποστηρίζουν τη βία κατά των γυναικών;
  • Στην χώρα σας ποια είναι τα παραδείγματα επιτυχημένων πολιτικών, πρωτοβουλιών, εκστρατείες και προγράμματα που αφορούν κοινωνικά πρότυπα που σχετίζονται με τη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών;
  • Ποιες πολιτικές είναι περισσότερο αποτελεσματικές από άλλες
  • στην αλλαγή νοοτροπίας;
  • Πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τη δύναμη των νέων τεχνολογιών και των μέσων μαζικής ενημέρωσης;
  • Τι ρόλο παίζει η συμμετοχή των αντρών και των αγοριών;
  • Τι ενέργειες θα πρέπει να αναλάβουν οι κυβερνήσεις, οι διεθνείς οργανισμοί και η κοινωνία των πολιτών για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών;
  • Τι είδους δεδομένα θα πρέπει να συλλέγονται για την παρακολούθηση των αλλαγών στα κοινωνικά πρότυπα;

Οι συμμετέχουσες και συμμετέχοντες στη συζήτηση συμφώνησαν ότι η αντιμετώπιση των υφιστάμενων κοινωνικών κανόνων για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών είναι κορυφαία προτεραιότητα, επισημαίνοντας παράλληλα τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες. Τα κύρια αποτελέσματα από τη συζήτηση ήταν τα παρακάτω:

1.Τα μέσα ενημέρωσης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διαιώνιση των αρνητικών στάσεων, αλλά μπορούν να αξιοποιηθούν ως ένα ισχυρό εργαλείο για την αλλαγή νοοτροπίας.

Η συζήτηση επεσήμανε τη σημασία των μαζικών μέσων ενημέρωσης ως μοχλού αλλαγής. Τα ΜΜΕ όχι μόνο προβάλλουν τις γυναίκες ως λιγότερο σημαντικές από τους άντρες, τόσο στην επαγγελματική τους δραστηριότητα, όσο και στη συμμετοχή τους στον δημόσιο χώρο, αλλά ενισχύουν και αναπαράγουν διαρκώς την αρνητική αυτή απεικόνιση των γυναικών.

Η ευαισθητοποίηση των μέσων ενημέρωσης μπορεί να γίνει ένα βήμα προόδου στην ενίσχυση της ισότητας των φύλων, όπως επίσης μπορεί να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση και η διαφοροποίηση των γυναικείων προτύπων στα ΜΜΕ, καθώς και η επανεξέταση της εκπροσώπησης των νέων γυναικών σε τηλεοπτικές εκπομπές. Είναι σημαντικό οι γυναίκες να παρουσιάζονται ενδυναμωμένες – πνευματικά, συναισθηματικά και σωματικά. Πρέπει να δώσουμε σημασία στον τρόπο που απεικονίζονται οι σχέσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών στις διαφημίσεις, τις ταινίες, στις εφημερίδες και στην τηλεόραση. Για παράδειγμα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, γυναικείες ομάδες συνεργάστηκαν για τη δημιουργία μιας ιστοσελίδας όπου οποιαδήποτε / οποιοσδήποτε μπορεί να μοιραστεί τις εμπειρίες της / του σχετικά με σεξιστικά μέσα μαζικής ενημέρωσης και η οποία συγκεντρώνει στοιχεία με σκοπό να χρησιμοποιηθούν για να ασκηθούν πιέσεις για την αλλαγή νοοτροπίας. (http://www.everydaymediasexism.org.uk/)

Τα κοινωνικά δίκτυα όπως το Facebook, το Twitter, το Youtube, και τα συναφή είναι ένας άλλος πολύ αποτελεσματικός τρόπος για να αποκτήσουμε πρόσβαση σε μεγάλης εμβέλειας κοινό και πρέπει να χρησιμοποιηθεί πιο συστηματικά ως εργαλείο προώθησης. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της End Violence Against Women Coalition (EVAW), η οποία δημιούργησε ένα βίντεο στο Youtube με τίτλο “We are Men” που απευθύνεται σε νέους άνδρες ενθαρρύνοντάς τους να αντιδράσουν δυναμικά όταν γίνονται μάρτυρες σεξουαλικής παρενόχλησης με θύματα γυναίκες.

Επίσης πρέπει να αναδείξουμε τη σημασία της «γλώσσας» που χρησιμοποιούν τα μέσα ενημέρωσης και τα κοινωνικά δίκτυα, διεκδικώντας την εξάλειψη των επιβαρυμένων σημειολογικά όρων και λέξεων και τη χρήση ουδέτερης γλώσσας απέναντι στα φύλα.

2. Ο καθορισμός του ρόλου των ανδρών και των αγοριών στην πρόκληση βίας και η μετατόπιση στάσεων είναι ένα βασικό στοιχείο στην αποτροπή της έμφυλης βίας.

Οι άντρες και τα αγόρια μπορούν να γίνουν υποστηρικτές της αλλαγής των κοινωνικών προτύπων που συνδέονται με το φύλο. Μέσα από τη συζήτηση έγινε προφανής η σπουδαιότητα του ρόλου των ανδρών και των αγοριών στην αντιμετώπιση της βίας και της αλλαγής νοοτροπίας. Πρέπει να κατανοήσουμε πώς κατασκευάζονται τα κοινωνικά πρότυπα του ανδρισμού, με ποιόν τρόπο αναπαράγονται και πώς μπορούν να αλλάξουν με κυβερνητικές πολιτικές, με στρατηγικές στα μέσα ενημέρωσης και μέσα στο κατάλληλο σχολικό και εργασιακό περιβάλλον.

Η εμπλοκή και η συνεργασία γνωστών αθλητών, καλλιτεχνών και συντελεστών της τοπικής κοινωνίας που ασκούν σημαντική επιρροή στη διαμόρφωση των κοινωνικών προτύπων για τα αγόρια και τους νέους άνδρες μπορεί να βοηθήσει στην προώθηση του μοντέλου του μη επιθετικού ανδρισμού.

3.Η εκπαίδευση πρέπει να είναι στο επίκεντρο της στρατηγικής για την πρόληψη.

Σε δημοσκόπηση του Wikigender στο ερώτημα «Ποιος είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να μειωθεί η βία κατά των γυναικών στις αστικές περιοχές;» το 65,2% των απαντήσεων συμφώνησαν ότι η καλύτερη στρατηγική είναι η εκπαίδευση των αγοριών. Γενικά, η εκπαίδευση αποτελεί ουσιαστικό στόχο δράσης για την αλλαγή της νοοτροπίας και των κοινωνικών προτύπων και για τα δυο φύλα .Όπως επισημάνθηκε στη συζήτηση πολύ συχνά τα κορίτσια και οι γυναίκες δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους και πολύ περισσότερο αγνοούν τους νόμους που συνδέονται με αυτά. Χρειάζεται λοιπόν να εκπαιδευτούν σχετικά με τον τρόπο που μπορούν να προστατέψουν τον εαυτό τους, να αντιδρούν και να αντιστέκονται σε πρακτικές διάκρισης εναντίον τους.

Η ενδυνάμωση των γυναικών πρέπει να ενισχυθεί από το σχολικό περιβάλλον. Το σχολικό περιβάλλον είναι αυτό που θα προβάλλει τις δυνατότητες των κοριτσιών ενθαρρύνοντάς τα να συμμετέχουν ενεργά.

Η σεξουαλική παρενόχληση που είναι συχνή στα σχολεία σε πολλές χώρες, μπορεί να αντιμετωπιστεί με σεμινάρια ευαισθητοποίησης και βιωματικά εργαστήρια για μαθητές και εκπαιδευτικούς. Είναι σημαντικό το σχολείο να δημιουργήσει το κατάλληλο περιβάλλον για όλους τους σεξουαλικούς προσανατολισμούς.

4. Οι νόμοι που απαγορεύουν τη βία κατά των γυναικών είναι στις περισσότερες χώρες ανεπαρκείς, ή ακατάλληλοι, δεν εφαρμόζονται ή δεν είναι αυστηροί, αλλά μπορούν να αλλάξουν σε εθνικό επίπεδο.

Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας οι νόμοι σε πολλές περιπτώσεις δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα. Σε κάποιες χώρες παρατηρείται ότι οι νόμοι είναι μεν επαρκείς, όμως τα δικαιώματα των γυναικών δεν γίνονται σεβαστά. Πολλοί συμμετέχοντες στη συζήτηση παρατήρησαν το κενό που υφίσταται μεταξύ της νομοθεσίας σε αρκετές χώρες και των κυβερνητικών δεσμεύσεων. Σε αυτές τις περιπτώσεις, πρέπει να εφαρμοστούν πιο αποτελεσματικές πολιτικές. Χρειάζονται συγκεκριμένες δράσεις και διάθεση κονδυλίων για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών.

Σε πολλές χώρες ο βιασμός μέσα στον γάμο δεν έχει ποινικοποιηθεί, ούτε υπάρχουν συγκεκριμένοι νόμοι για αποτροπή της σεξουαλικής παρενόχλησης και της ενδοοικογενειακής βίας. Μάλιστα, σε κάποιες περιοχές η ενδοοικογενειακή βία αντιμετωπίζεται από τις αστυνομικές αρχές ως «ιδιωτική υπόθεση». Αυτά προϋποθέτουν αλλαγή στάσης και πεποιθήσεων των αστυνομικών και των δικαστών. Η αστυνομία οφείλει να αντιμετωπίζει υποστηρικτικά και με σοβαρότητα το θύμα βίας ή βιασμού. Για το σκοπό αυτό είναι απαραίτητη η επιμόρφωση και η ευαισθητοποίηση των αστυνομικών αρχών που επιφορτίζονται με την αντιμετώπιση περιστατικών βίας κατά των γυναικών, έτσι ώστε να εφαρμόζουν άμεσα και αποτελεσματικά τους υφιστάμενους νόμους.

Για να μειωθεί και να εξαλειφτεί η βία κατά των γυναικών χρειάζεται μηδενική ανοχή από τις αστυνομικές αρχές και το δικαστικό σώμα.

5. Η αλλαγή πρέπει να στοχεύσει στις διακρίσεις σε πολιτισμικές και θρησκευτικές πρακτικές.

Πολλοί συνομιλητές επεσήμαναν τις πρακτικές άνισης μεταχείρισης γυναικών και αντρών, όπως προκύπτουν από πολιτισμικά και θρησκευτικά πρότυπα, συμφωνώντας ότι η πατριαρχική φύση των κοινωνιών μας αποτελεί από μόνη της ένα σημαντικό εμπόδιο προς την επίτευξη της ισότητας μεταξύ των φύλων.

Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων, το δέσιμο των γυναικείων ποδιών, οι γάμοι κοριτσιών σε πολύ νεαρή ηλικία, το τεστ παρθενίας, η προίκα, η βρεφοκτονία των θηλυκών παιδιών, η «τιμή» της γυναίκας, η υποχρεωτική στείρωση γυναικών αποτελούν παραδείγματα αυτών των πρακτικών που ορθώνουν εμπόδια στην κινητικότητα των γυναικών και αποτελούν αιτίες επιθετικότητας εναντίον τους.

Η ενθάρρυνση εναλλακτικών μοντέλων ρόλων που θα βοηθήσουν στη συμμετοχή των γυναικών σε μη-παραδοσιακά επαγγέλματα, η επιμόρφωση – ευαισθητοποίηση των θρησκευτικών λειτουργών όσον αφορά στα δικαιώματα των γυναικών, και η ενεργή συνεισφορά κυβερνητικών παραγόντων που μπορούν να ενθαρρύνουν με το δημόσιο λόγο τους την ενδυνάμωση των γυναικών, τονίζοντας πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των γυναικών στην τοπική κοινωνία είναι από τις βασικές προτεραιότητες προς την κατεύθυνση της αλλαγής των παραδοσιακών συμπεριφορών που αναπαράγουν τις διακρίσεις κατά των γυναικών.

6. Η οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας ή άλλων μορφών βίας.

Η οικονομική αυτονομία των γυναικών είναι απαραίτητη προϋπόθεση στην προσπάθεια για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας, καθώς τις τοποθετεί σε ισχυρότερη θέση για να διαπραγματευτούν αποφάσεις που παίρνονται μέσα στην οικογένεια, να καταγγείλουν περιστατικά βίας εναντίον τους ή εναντίον των παιδιών τους, ή να εγκαταλείψουν τη συζυγική εστία όταν το κρίνουν απαραίτητο.

Σε πολλά μέρη της γης οι χήρες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες καθώς δεν έχουν πλήρη κληρονομικά δικαιώματα ή δεσμεύονται με έθιμα χηρείας που απορρέουν από κοινωνικούς και πολιτισμικούς κανόνες συμπεριφοράς.

Η ισότιμη πρόσβαση των κοριτσιών στην εκπαίδευση και των γυναικών στην αγορά εργασίας αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την οικονομική ενδυνάμωση τους.

7. Είναι αδήριτη η ανάγκη για συνεργασία μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών.

Οι δράσεις πρέπει να είναι ολοκληρωμένες και συντονισμένες σε τοπικό, εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, όπως και σε επίπεδο ατομικό, διαπροσωπικό, κοινοτικό, κοινωνικό και θεσμικό. Η ανάπτυξη και η εφαρμογή αποτελεσματικών πρακτικών για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών εξαρτάται από τη συνεργασία και τον συντονισμό ανάμεσα σε κυβερνήσεις, ΜΚΟ και την κοινωνία των πολιτών.

Οι συμμαχίες ανάμεσα σε ποικίλες ομάδες που χρησιμοποιούν διαφορετικές στρατηγικές είναι βασική ανάγκη. Για παράδειγμα, συμπράξεις ανάμεσα σε κυβερνήσεις και ΜΚΟ που στηρίζονται στην εμπειρία και την γνώση των γυναικείων οργανώσεων με στόχο τον σχεδιασμό και την εφαρμογή προγραμμάτων, συγχρονισμένες δράσεις ανάμεσα σε γυναίκες και άντρες επίσης απαραίτητες για την επιτυχημένη μεταβολή των προτύπων του ανδρισμού.

Πρέπει να στήσουμε θεσμούς, να συνεργαστούμε από την κορυφή ως τη βάση της κοινωνίας και το αντίστροφο, να αξιοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα μέσα και να ενθαρρύνουμε τη γνώση σε διαφορετικά επίπεδα και περιβάλλοντα. Η αποτροπή της βίας κατά των γυναικών δεν μπορεί να πετύχει  χωρίς την ενεργή συμμετοχή και τη συνεργασία του δημόσιου τομέα, των επιχειρήσεων, της κοινωνίας των πολιτών και των ίδιων των πολιτών.

8. Η βελτίωση της ακριβούς καταγραφής των στοιχείων για τη βία κατά των γυναικών είναι ζωτικής σημασίας.

Πολλοί συμμετέχοντες τόνισαν την έλλειψη αξιόπιστων στοιχείων, την ανεπάρκεια των μεθόδων συλλογής και καταγραφής δεδομένων και την ανάγκη καλύτερης οργάνωσης της έρευνας που θα αφορά αποκλειστικά την έμφυλη βία. Η έλλειψη στοιχείων όσον αφορά άτομα τρανς και θύματα διάκρισης στο χώρο εργασίας δεν επιτρέπει να γίνουν σεβαστά τα δικαιώματά τους μέσω της νομοθεσίας.

Εξίσου προβληματική είναι η αρτιότητα των επίσημων αξιολογήσεων, όσον αφορά στις πολιτικές παρέμβασης για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, ενώ είναι ανάγκη να δημοσιοποιούνται τέτοιου είδους στοιχεία γιατί επιτρέπουν την πρόσβαση σε πολύτιμη αποκτημένη γνώση μέσα από επιτυχημένες πολιτικές και πρακτικές που ίσως και να είναι εφαρμόσιμες και σε άλλα κοινωνικά περιβάλλοντα.

Είναι επίσης απαραίτητο να αναπτυχθεί μια ερευνητική θεματολογία αναφορικά με την ενδοοικογενειακή βία, όπως επίσης είναι απαραίτητο όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να εργαστούν για τη δημιουργία μιας σταθερής βάσης δεδομένων, στα οποία θα έχουν πρόσβαση οι φορείς χάραξης πολιτικής για να διαμορφώνουν συναφείς πολιτικές που θα κινούνται προς τους προσδοκώμενους στόχους για την ισότητα των φύλων.

«Θα πρέπει όλοι να κατανοήσουμε ότι η βία είναι ένα πρόβλημα

που πρέπει να συνεργαστούμε από κοινού για να

εξαλειφτεί. Δεν είναι μόνο «κάποιοι κακοί άνθρωποι»,

είναι μια δομική και πολιτισμική αλλαγή που

την έχουμε ΟΛΟΙ ανάγκη»

 Οργάνωση “Breakthrough”