του Βασίλη Μουλόπουλου
Γνώρισα τη Φράνκα Ράμε στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Ρώμη, κινηματοθέατρο στην εργατική συνοικία Τιμπουρτίνα.
«Το φθινόπωρο του ’68 με τον Ντάριο αποφασίζουμε να εγκαταλείψουμε το παραδοσιακό θεατρικό κύκλωμα θέατρο επίσημα και να διαθέσει το έργο μας, τη ζωή μας -και δεν υπερβάλλω- στο κομμάτι εκείνο του κοινού που συνήθως αγνοείται από το επίσημο θέατρο: εργάτες, νοικοκυρές, φοιτητές, αγρότες. (…) Να τεθούμε στη διάθεση της τάξης στη οποία αισθανόμαστε ότι ανήκαμε. Στο προλεταριάτο. Τα έσοδα πήγαιναν συχνά σε κατειλημμένα εργοστάσια» (από το ημερολόγιο της Φράνκα Ράμε).
Εκείνη την ημέρα του ’70 τα έσοδα από την παράσταση θα πήγαιναν στην ελληνική αντίσταση και η Φράνκα αγωνιούσε για το ποσό που θα συγκεντρωνόταν.
Την παρατηρούσα πάνω στη σκηνή και έξω από τη σκηνή. Παθιασμένη, ειρωνική, μαγευτική, πλάι στον σύντροφο της “στη ζωή και στην τέχνη”.
Η Φράνκα Ράμε ήταν όμορφη με τον παραδοσιακό τρόπο. Ξανθιά, με καμπύλες και γεμάτο στήθος. Αλλά περιέφερε τα προσόντα της με μια σεμνότητα αλαζονική, τα χρησιμοποιούσε για να τα αντιστρέψει, για να διαλύσει τα γυναικεία στερεότυπα.
Με τη ευφυΐα της, την ευαισθησία της, την ειρωνεία της αγωνίστηκε για τα δικαιώματα των γυναικών αλλά και όλων «της γης των κολασμένων».
«Οι γυναίκες αμείβονται πολύ λιγότερο από τους άνδρες και έχουν πολύ μεγαλύτερες δυσκολίες να κάνουν καριέρα, εκτός και αν είναι πολύ νέες, έχουν στρογγυλά και μεγάλα βυζιά και κώλο που να ακουμπάει στους ώμους. Κάποια πονετική ψυχή μάς όρισε ως το άλλο μισό του ουρανού. Εγώ δεν αισθάνθηκα ποτέ έτσι, δεν θέλησα ποτέ τα πάντα για μένα. ‘Οοοοχι, κάτι τόσο πολύ μεγάλο. Νομίζω ότι για να αλλάξει αυτή η κοινωνία δεν αρκεί να είναι το μισό του ουρανού. Είναι απαραίτητο να μην χάνεις ποτέ την αξιοπρέπειά σου και τον σεβασμό των άλλων. Κυρίως των ανδρών. Να περπατάς με το χέρι στο χέρι του συντρόφου σου και, αν χρειάζεται, πού και πού, να τους τραβάς μια κλωτσιά στα δόντια και να τους δίνεις ένα φιλάκι στη μύτη». (Συνέντευξη στη Lara Rongoni).
Η Φράνκα Ράμε ήταν μια μαχητική φεμινίστρια και μια συντρόφισσα που ποτέ δεν συμβιβάστηκε, ποτέ δεν παραδόθηκε, πληρώνοντας σκληρά αυτή τη στάση της. Το 1973 μια ομάδα φασιστών την απήγαγε, τη βίασε και τη βασάνισε. Δεν λύγισε, χρησιμοποίησε τον βιασμό της ως όπλο κατά της βίας στις γυναίκες γράφοντας ένα θεατρικό έργο. Τον «Βιασμό».
“Ευχαριστώ, Franca” ήταν ο αποχαιρετισμός που ακούστηκε από χιλιάδες γυναίκες που τη συνόδευσαν στην τελευταία πορεία της, όπως γράφει ο ιταλικός Τύπος. Ευχαριστώ. Για τη δύναμη. Για την αξιοπρέπεια και το θάρρος να καταγγείλει, να διηγηθεί, να ουρλιάξει τον πόνο και την ταπείνωση του βιασμού.
Εγώ θέλω να την αποχαιρετήσω κρατώντας την εικόνα που ονειρεύτηκε η ίδια πρόσφατα στο ημερολόγιό της. “Σκέφτομαι την κηδεία μου και χαμογελάω. Γυναίκες, πολλές γυναίκες, όλες όσες βοήθησα, όλες όσες με βοήθησαν, φίλες και εχθρές… ντυμένες στα κόκκινα να τραγουδούν ‘bella ciao'”.
Πηγή: Αυγή
Περισσότερα
