της Ρένας Δούρου
Η περίπτωση της 11χρονης Νάντα αλ Άχνταλ, στην Υεμένη, που χάρη στη δημοσιότητα που πήρε η περίπτωσή της, γλίτωσε από τον γάμο, που ήθελε να της επιβάλλει η οικογένειά της, έφερε στο προσκήνιο μια σκληρή πραγματικότητα. Εκείνη των υποχρεωτικών γάμων ανήλικων κοριτσιών (όχι μόνο στην Υεμένη αλλά και σε πολλές άλλες χώρες στην Αφρική ή την Ασία) ως… εθίμου… Σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, ένα κορίτσι στα εννιά, στις αναπτυσσόμενες χώρες, θα παντρευτεί πριν κλείσει τα 15 της χρόνια. Υπολογίζεται δε, ότι αν δεν συμβούν καταλυτικά γεγονότα, ως το 2020, 14.2 εκατομμύρια κορίτσια θα γίνουν νύφες…
Τα περισσότερα από τα κορίτσια αυτά είναι φτωχά, δεν πηγαίνουν σχολείο και ζουν σε αγροτικές περιοχές. Οι μισοί από αυτούς τους «γάμους» (που κανονικά θα έπρεπε να ονομάζονται βιασμοί) γίνονται στην Ασία, το 1/5 στην Αφρική. Πίσω από αυτούς τους γάμους, που κανονίζουν οι οικογένειες, βρίσκονται οικονομικοί λόγοι (φτώχεια) και πολιτισμικά έθιμα, χωρίς να υπολογίζονται οι καταλυτικές (ενίοτε και μοιραίες) συνέπειες στις ζωές των μικρών κοριτσιών που θρυμματίζονται… Οι γονείς δηλαδή θεωρούν ότι έτσι «διασφαλίζονται» τα κορίτσια τους – εκείνο που συμβαίνει είναι ότι, πέραν των άλλων ψυχολογικών συνεπειών, απειλείται άμεσα η υγεία τους. Οι επιπλοκές της εγκυμοσύνης και των γεννήσεων, είναι η βασική αιτία θανάτου κοριτσιών ηλικίας από 15 ως 19 ετών στις αναπτυσσόμενες χώρες… Δηλαδή με το φαινόμενο αυτό συνδέονται και μια σειρά άλλων συμπτωμάτων, όπως η θνησιμότητα των μητέρων, η θνησιμότητα των νεογνών, η βία κατά των γυναικών.
Και μπορεί διεθνείς συμβάσεις του ΟΗΕ και άλλων διεθνών οργανισμών να καταδικάζουν τους καταναγκαστικούς γάμους – βιασμούς εκατομμυρίων κοριτσιών (μάλιστα στις 11 Οκτωβρίου του 2012 διοργανώθηκε η πρώτη διεθνής Ημέρα Κοριτσιού – Παιδιού), αυτοί καλά κρατούν.
Η λύση του προβλήματος δεν είναι εύκολη. Και δυστυχώς δεν υπάρχουν θαυματουργικές προτάσεις. Ο ΟΗΕ, που ασχολείται συστηματικά με το θέμα, προτείνει πολυεπίπεδη αντιμετώπιση με ιδιαίτερη έμφαση στον παράγοντα «εκπαίδευση». Το σχολείο αποτελεί ασπίδα προστασίας για τα κορίτσια ενώ παράλληλα πρέπει και οι κοινότητες να εκπαιδευτούν σχετικά με τις καταστροφικές συνέπειες που έχουν οι καταναγκαστικοί γάμοι των κοριτσιών, στην υγεία των ίδιων ενώ επηρεάζουν αρνητικές και τις κοινωνίες. Προτείνεται παράλληλα, για τα κορίτσια που παντρεύτηκαν με αυτόν τον τρόπο, να παραμένουν όσο το δυνατόν περισσότερο στο σχολείο και, ως νέες μητέρες, να βρίσκονται υπό διαρκή ιατρική παρακολούθηση. Βέβαια τεράστιο ρόλο παίζει η ενημέρωση των οικογενειών – στο σημείο αυτό για παράδειγμα, η δημοσιότητα που πήρε η πρόσφατη περίπτωση της 11χρονης στην Υεμένη, τράβηξε την προσοχή, δημοσιοποιώντας το ζήτημα.
Ο δρόμος πάντως είναι μακρύς. Και κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί θαύματα. Κάτι που σημαίνει ότι για εκατομμύρια κορίτσια η πορεία είναι προδιαγεγραμμένη… Και η Νάντα αλ Άχνταλ ήταν η εξαίρεση στον κανόνα…
Δείτε ακόμη
Συγκλονιστική μαρτυρία 11χρονης από την Υεμένη για αναγκαστικό γάμο