του Sunny Hundal
Χρειάστηκαν 14 μέρες για να καταγραφεί η κατηγορία του βιασμού και ακόμα 30 για να γίνει κάποια σύλληψη, διάστημα στο οποίο το θύμα αφαίρεσε τη ζωή του. Η άσχημη υπόθεση μιας δεκαεφτάχρονης που έπεσε θύμα απαγωγής από το χωριό της και βιάστηκε από δύο άντρες σε ένα χωράφι κατά τη διάρκεια της γιορτής του Diwali τον Νοέμβριο αναδείχτηκε μόνο μετά τον τρομακτικό ομαδικό βιασμό μιας άλλης φοιτήτριας στο Δελχί, στις 16 Δεκεμβρίου 2012, που προκάλεσε διεθνή κατακραυγή.
Η εικοσιτριάχρονη φοιτήτρια γύριζε σπίτι από το σινεμά με έναν φίλο, όταν δέχτηκε βάρβαρη επίθεση από έξι άντρες σε ένα λεωφορείο. Η γυναίκα υπέκυψε στα τραύματά της μετά από 13 ημέρες, ενώ βρισκόταν στην εντατική στη Σιγκαπούρη, σε μια υπόθεση που προκάλεσε διαμαρτυρίες τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Έναν χρόνο μετά, είναι εύλογο το ερώτημα σχετικά με το τι διαφορετικό επιφέρουν τρομακτικές υποθέσεις σαν και αυτή στη μεταχείριση των γυναικών στην Ινδία.
Η μεγάλη αδερφή του κοριτσιού από το μικρό χωριό του Punjab που βιάστηκε στο χωράφι έχει δηλώσει πως αφού η έφηβη προσπάθησε να καταγγείλει το περιστατικό, οι αστυνομικοί πρώτα αρνήθηκαν να καταγράψουν την υπόθεση και μετά να την πείσουν να τα βρει με τους φερόμενους ως βιαστές της. «Σε κάποιες περιστάσεις, οι αστυνομικοί θα την έπαιρναν στο τμήμα αργά το βράδυ. Επίσης, προσπάθησαν να την αναγκάσουν να αποσύρει την καταγγελία». Οι θύτες απειλούσαν το θύμα τους και την οικογένειά της, χωρίς καμία απολύτως νομική κύρωση.
Στις 26 Δεκέμβρη η νεαρή γυναίκα κατάπιε δηλητήριο, την στιγμή που οι διαμαρτυρίες γιγαντώνονταν στο Δελχί. Ένας παρουσιαστής δήλωσε: «Ενώ οι δρόμοι του Δελχί ξεχειλίζουν από τις διαμαρτυρίες, χρειάστηκε η αυτοκτονία ενός δεκαεφτάχρονου θύματος βιασμού ώστε η αστυνομία να κάνει επιτέλους κάτι για την καταγγελία της. Ποιο το όφελος τώρα;»
Πολλοί άλλοι αναρωτιούνται το ίδιο. Η υπόθεση του ομαδικού βιασμού στο λεωφορείο στο Δελχί φαίνεται ότι ενθάρρυνε περισσότερες γυναίκες να καταγγείλουν τον βιασμό και τα μέσα ενημέρωσης να αναφέρουν αυτούς τους ισχυρισμούς, όμως κατά τα άλλα πολύ λίγα φαίνεται να έχουν αλλάξει. Σύντομα μετά τον βιασμό στο Δελχί, η ινδική κυβέρνηση εξέπληξε τους πάντες με το πόσο γρήγορα έστησε μια επιτροπή την επικαιροποίηση του νόμου και δεχόμενη τις περισσότερες από τις συστάσεις της (εκτός από την ποινικοποίηση του βιασμού εντός του γάμου, κάτι πολύ σημαντικό). Όμως, η ψήφιση προοδευτικών νομοθεσιών απέχει πολύ από την εφαρμογή τους, ειδικά σε μια χώρα όπου η αστυνομική διαφθορά είναι διαδεδομένη και οι θεσμοθετημένες απαγορεύσεις για την προίκα και την επιλογή του φύλου συχνά περιφρονούνται.
Τα τελευταία διαθέσιμα ετήσια στοιχεία δείχνουν ότι από τις 706 υποθέσεις βιασμών στο Νέο Δελχί το 2012, μόνο μία, η πιο διάσημη, κατέληξε σε καταδίκη. Η αστυνομία στο Δελχί κατέγραψε 501 κατηγορίες παρενόχλησης και 64 βιασμού μεταξύ 16 Δεκεμβρίου 2012 και 4 Ιανουαρίου 2013 κι όμως, μόνο τέσσερεις έρευνες ξεκίνησαν. Σε διάστημα εννέα μηνών μέχρι τον φετινό Οκτώβρη, περίπου ο διπλάσιος αριθμός θυμάτων (1330) έχει παρουσιαστεί, ενώ έχουν γίνει τουλάχιστον τετραπλάσιες καταγγελίες για κακοποιήσεις.
Ένας τομέας που έχει αλλάξει τον προηγούμενο χρόνο είναι τα εθνικά ΜΜΕ, που διατήρησαν το ενδιαφέρον τους για ιστορίες βίας κατά των γυναικών καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. «Τα ΜΜΕ αύξησαν την ευαισθητοποίηση στο ότι στην Ινδία υπάρχουν αρκετά έμφυλα προβλήματα. Οι άνθρωποι επιτέλους συζητάνε για πράγματα που κρύβονταν κάτω από το χαλί. Μπορεί η συζήτηση στα ΜΜΕ να μην κάνει αρκετά για την εκπαίδευση των μαζών για το ζήτημα της βίας κατά των γυναικών, όμως κινείται σε σωστή κατεύθυνση», λέει η Krishna Khunti που εργάζεται σε φιλανθρωπικό ίδρυμα και ζει στη Βομβάη.
Μόλις τον περασμένο μήνα, κατηγορίες για σεξουαλική επίθεση στο έγκριτο περιοδικό Tehelka έγιναν πρωτοσέλιδο, όταν ο αρχισυντάκτης Tarun Tejpal συνελήφθη και ανακρίθηκε. Ακόμα και η υπεύθυνη ύλης Shoma Chaudhury χρειάστηκε να παραιτηθεί λόγω των κατηγοριών για τον ρόλο της σε αυτή την υπόθεση.
Παρότι το αυξημένο ενδιαφέρον των μέσων μπορεί να κινητοποιήσει πολιτικούς και την αστυνομία, ακτιβιστές λένε ότι μπορεί επίσης να έχει ως αποτέλεσμα να προκαλέσει την διαπόμπευση των γυναικών που έχουν υποστεί σεξουαλική επίθεση. Κάποια θύματα βιασμού έχουν ακόμα και αποκαλύψει τις ταυτότητές τους σε μια προσπάθεια να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση για τον αυξανόμενο αριθμό σεξουαλικών επιθέσεων.
Το πρόβλημα της σεξουαλικής βίας στην Ινδία υπογραμμίζει τον βαθιά ριζωμένο μισογυνισμό μιας κοινωνίας όπου οι άντρες εκτιμούνται πολύ περισσότερο από τις γυναίκες. Πίσω στο 1991, ο οικονομολόγος Amartya Sen υπολόγιζε ότι η Ασία συνολικά είχε «χάσει» 100 εκατομμύρια γυναίκες. Αυτή η αισθητή διαφορά έχει μόνο χειροτερέψει στα χρόνια που ακολούθησαν. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, υπάρχουν 37 εκατομμύρια λιγότερες γυναίκες από ότι άντρες (586.5 και 623.7 εκ. αντίστοιχα). Σε χώρες όπου και τα δύο φύλα λαμβάνουν παρόμοια φροντίδα, συνήθως οι γυναίκες είναι περισσότερες· η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κατά μέσο όρο 95 άντρες για κάθε 100 γυναίκες, για παράδειγμα. Για να ισοφαρίσει την πιο συντηρητική αναλογία 96 αντρών για κάθε 100 γυναίκες, η Ινδία θα χρειαζόταν ακόμα περίπου 23 εκ. γυναικών. Με άλλα λόγια, υπάρχουν περίπου 60 εκ. γυναικών που «αγνοούνται» από τον πληθυσμό της Ινδίας –περίπου όσος είναι και ο πληθυσμός του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το χάσμα μεταξύ των φύλων οφείλεται σε έναν τοξικό συνδυασμό εμβρυοκτονιών, βρεφοκτονιών, εξαιρετικής παραμέλησης των κοριτσιών, δολοφονιών και εξαθλίωσης. Στα βόρεια και δυτικά κρατίδια, ειδικά στα μεσοαστικά στρώματα των πόλεων, δεν είναι ασυνήθιστες οι εκτρώσεις, απλώς επειδή οι οικογένειες δεν θέλουν κορίτσια. Μια γυναίκα κάτω των πέντε ετών έχει 75% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνει λόγω παραμέλησης από ότι ένα αγόρι – η μεγαλύτερη διαφορά στον κόσμο. Όμως, καθώς το κόστος της προίκας ανεβαίνει στην Ινδία, οι οικογένειες ολοένα και λιγότερο θέλουν να κάνουν κόρες και το ποσοστό φύλων για τις ηλικίες κάτω των 6 ετών πέφτει διαρκώς – από το υψηλό 983 κορίτσια για κάθε 1000 αγόρια το 1951, σε 914 κορίτσια το 2011.
Η Sehjo Singh, διευθύντρια των προγραμμάτων της ActionAid India δηλώνει: «Κατά την προηγούμενη δεκαετία παρατηρήσαμε ότι οι υπηρεσίες επιλογής φύλου, οι οποίες κάποτε περιορίζονταν στις αστικές περιοχές, τώρα εντοπίζονται και στις αγροτικές. Αυτές οι υπηρεσίες, όπως εξειδικευμένες μηχανές για υπερηχογραφήματα, γίνονται ολοένα και φθηνότερες, κάτι που τις καθιστά πιο προσβάσιμες στις αγροτικές οικογένειες. Η ActionAid είναι εξαιρετικά ανήσυχη για αυτή την εξελίξηκαι για το τι σημαίνει για τον μεγάλο αριθμό γυναικών που στην Ινδία σκοτώνονται πριν καν γεννηθούν».
Καθώς το κενό μεταξύ του αριθμού ανδρών και γυναικών μεγαλώνει διαρκώς, άντρες σε κάποιες βόρειες περιοχές δυσκολεύονται να βρουν συζύγους. Οι ΜΚΟ αναφέρουν «άνθιση του trafficking» καθώς οι ανύπαντροι άντρες στρέφονται στην πορνεία, τις απαγωγές, ακόμα και την αγορά νέων κοριτσιών ως «νύφες».
Τα σημάδια προόδου είναι περιορισμένα. Οι εκλογές αυτής της εβδομάδας στο Δελχί είδαν τους πολιτικούς να διαγωνίζονται για πολιτικές ασφάλειας των γυναικών για πρώτη φορά. «Το ίδιο το γεγονός ότι τα κόμματα συζητάνε για τις γυναίκες και τα δικαιώματά τους είναι μια νίκη για το κίνημα για την ασφάλεια των γυναικών. Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί», δήλωσε η Sudha Sundararaman, γενική γραμματέας της ΜΚΟ AIDWA στην Wall Street Journal. Όμως άλλες πηγές στέκονται στις λίστες που κυριαρχούνται από άντρες ως απόδειξη ότι πρόκειται απλώς για λόγια.
Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα DNA την προηγούμενη βδομάδα αναφέρει ότι μόλις 15% των γυναικών στην εμπορική πρωτεύουσα Βομβάη αισθάνεται ασφαλής όταν χρησιμοποιεί μέσα μαζικής μεταφοράς.
Μετά τον θάνατο της δεκαεφτάχρονης, η αστυνομία του Punjab καθυστερημένα έδιωξε δύο αξιωματικούς για ανάρμοστη συμπεριφορά και κατηγόρησε έναν ακόμα ως υποκινητή της αυτοκτονίας της. Ο δικαστής της πολιτείας δήλωσε πως το δικαστικό σύστημα γίνεται τόσο αναποτελεσματικό και αργό που η βία κατά των γυναικών αυξάνεται γιατί οι εγκληματίες νιώθουν ότι δεν θα τιμωρηθούν. Η οικογένεια του θύματος δήλωσε στην τοπική τηλεόραση ότι τα τελευταία λόγια της έφηβης ήταν: «Δεν υπάρχει κανείς να μας ακούσει, μητέρα». Έναν χρόνο μετά από αυτά τα τρομερά περιστατικά, πολλές ακόμα γυναίκες στην Ινδία αισθάνονται ακριβώς έτσι.
μετάφραση: Δήμητρα Σπανού
Πηγή: guardian
