της Μαρίας Σπηλιωτοπούλου
Πέθανε στις 15 Ιανουαρίου 2014 στα 82 της χρόνια η Μίκα Χαρίτου-Φατούρου, ομότιμη καθηγήτρια του τμήματος Ψυχολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Υπήρξε διακεκριμένη ψυχολόγος με έντονη κοινωνική και πολιτική δράση, κυρίως στον αγώνα ενάντια στα βασανιστήρια και την καταστολή αλλά και τα γυναικεία θέματα.
Η Μίκα Χαρίτου-Φατούρου σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και της Οξφόρδης ψυχολογία και κλινική συμπεριφορική ψυχοθεραπεία. Από τις πρωτεργάτριες της κλινικής ψυχολογίας στην Ελλάδα, ήταν η ουσιαστική ιδρύτρια του πρώτου πανεπιστημιακού τμήματος ψυχολογίας στην Ελλάδα, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 1993. Δίδαξε ως επισκέπτρια καθηγήτρια σε ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια και υπήρξε πρόεδρος της Επιτροπής για το επάγγελμα των ψυχολόγων του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Συμβουλευτικής, σύμβουλος της Διεθνούς Εταιρείας Συμβουλευτικής και επίτιμη πρόεδρος του Κέντρου Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων.
Η μελέτη της για τους βασανιστές το 1975 βασίστηκε στο μοντέλο των βασανιστών της ΕΑΤ-ΕΣΑ της δικτατορίας και υπήρξε πρωτοποριακή σε διεθνές επίπεδο. Η έρευνά της αυτή, που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «βασανιστής δεν γεννιέσαι αλλά γίνεσαι», αποτέλεσε σταθμό στη μελέτη του φαινομένου και γόνιμη αφετηρία για τις νεότερες γενιές των μελετητών.
Συνέδεσε την ψυχολογία με τα σημαντικά κοινωνικά προβλήματα του καιρού μας και στις πιο πρόσφατες μελέτες της ανέδειξε τα προβλήματα προσφύγων και μεταναστών, του ρόλου της μάθησης για την επίλυση και την πρόληψη των ψυχοκοινωνικών προβλημάτων, τα προβλήματα των παιδιών του δρόμου καθώς και τη συμβουλευτική των γυναικών. Πάλεψε γενναία με τον καρκίνο τα τελευταία χρόνια και δεν σταμάτησε τον αγώνα της ενάντια στα βασανιστήρια, μελετώντας το μεταναστευτικό και αναδεικνύοντας τις πρακτικές καταστολής και βασανισμού που ακολούθησε η Ελλάδα για την αντιμετώπισή του.
