επιμέλεια Τζώρτζης Ρούσσος
Τρία είναι κυρίως τα όρια ηλικίας που δίνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης στους παλαιούς ασφαλισμένους (ασφάλιση μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1992) του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ)… Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι βιοτέχνες και οι έμποροι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με βάση την κείμενη νομοθεσία είτε στα 60 είτε στα 62 είτε τέλος στα 67. Σε ποιο ηλικιακό έτος ανοίγει η πόρτα της συνταξιοδότησης εξαρτάται από το πότε συμπληρώνονται τα έτη ασφάλισης του κάθε ασφαλισμένου.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι με βάση τις τελευταίες νομοθετικές διατάξεις από 1η Ιανουαρίου 2013 έχει καθοριστεί για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ως γενικό όριο ηλικίας το 67ο έτος και ελάχιστος χρόνος ασφάλισης τα 15 έτη ασφάλισης. Επίσης από 1η Ιανουαρίου 2013 ως γενική προϋπόθεση συνταξιοδότησης καθορίζεται η συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης και του 62ου έτους της ηλικίας.
Όμως εξακολουθούν να υφίστανται παραθυράκια για όσους περιμένουν να συνταξιοδοτηθούν από τον ΟΑΕΕ που μπορεί να τους δώσει τη σύνταξη νωρίτερα.
Εξαιρέσεις
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι εξαιρούνται από τη αύξηση των ορίων ηλικίας ή/και του χρόνου ασφάλισης οι ασφαλισμένες που θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης ως μητέρες τέκνων ανικάνων για κάθε βιοποριστική εργασία, σύμφωνα με γενικές ή ειδικές διατάξεις, καθώς και οι χήροι πατέρες ανικάνων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων.
Παράλληλα έχουν διασφαλιστεί τα θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα έως 31/12/2012, καθώς και τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν κατοχυρωθεί ή κατοχυρώνονται –με ή χωρίς αναγνώριση πλασματικών χρόνων– προκειμένου για συνταξιοδότηση με προϋποθέσεις που ίσχυαν έως 31/12/2012. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι θεμελιωμένο δικαίωμα υφίσταται, όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώνει τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης και το όριο ηλικίας (όπου αυτό προβλέπεται), που απαιτούνται για τη συνταξιοδότησή του. Το θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε και ο ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει εργαζόμενος. Σε αδρές γραμμές λοιπόν, ανάλογα µε τα έτη ασφάλισης που συμπληρώνουν οι ασφαλισμένοι µέχρι το 2010 και από 1η Ιανουαρίου 2011 και µετά, οι ηλικίες εξόδου είναι:
α) Το 60ό έτος µε 35 έτη ασφάλισης µέχρι το 2010.
β) Το 60ό έτος και µε συνολικό χρόνο 36 και 37 έτη ασφάλισης κατά την υποβολή του αιτήµατος για συνταξιοδότηση εφόσον η 35ετία συµπληρώνεται µέσα στο 2011 και το 2012, αντίστοιχα.
γ) Το 62ο έτος και µε συνολικό χρόνο ασφάλισης 40 έτη εφόσον η 35ετία συµπληρώνεται από 1η/1/2013 και εφεξής.
δ) Το 67ο έτος για όσους έχουν τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης και πάντως λιγότερα από 35 µετά το 2013.
Βέβαια άλλες είναι οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης για τις γυναίκες ασφαλισμένες στον ΟΑΕΕ όπου κλειδί θεωρείται η 25ετής ασφάλισης. Αναλυτικότερα η συνταξιοδότηση των παλαιών ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ (δηλαδή ασφάλιση μέχρι την 31η.12.1992) μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ως εξής:
Α. Συνταξιοδότηση με 35ετία
Οι ασφαλισμένοι που συμπλήρωσαν 35 έτη ασφάλισης μέχρι 31/12/2012, διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση 35 ή 36 ή 37 ετών ασφάλισης κατά περίπτωση, και του 60ού έτους της ηλικίας. Αντίθετα όσοι ασφαλισμένοι συμπληρώνουν 35 έτη ασφάλισης από 1η/1/2013 και μετά, συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης και ηλικία 62 ετών.
Β. Συνταξιοδότηση με 15ετία
Όσοι ασφαλισμένοι συμπλήρωσαν την 31η/12/2012 15 έτη ασφάλισης και το 65ο έτος της ηλικίας, έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε. Οι ασφαλισμένοι που συμπληρώνουν 15 έτη ασφάλισης ή το 65ο έτος της ηλικίας από 1η/1/2013 και μετά, συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση 15 ετών ασφάλισης και του 67ου έτους της ηλικίας.
Γ. Συνταξιοδότηση γυναικών
Οι ειδικότερες προϋποθέσεις για τις γυναίκες (παλαιές ασφαλισμένες) του ΟΑΕΕ διαμορφώνονται ως εξής:
• Οι ασφαλισμένες που συμπλήρωσαν 25 έτη ασφάλισης μέχρι 31/12/2010, διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας οποτεδήποτε.
• Αντίστοιχα, οι ασφαλισμένες που συμπληρώνουν 25 έτη ασφάλισης από 1η/1/2011 και εφεξής, και συγχρόνως συμπλήρωσαν ή συμπληρώνουν το 60ό έτος της ηλικίας μέχρι 31/12/2012, διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση του 61ου ή του 62ου έτους της ηλικίας, και μετά την 1η/1/2013.
• Τέλος, οι ασφαλισμένες που συμπληρώνουν 25 έτη ασφάλισης από 1η/1/2011 και εφεξής, και συμπληρώνουν το 60ό έτος της ηλικίας από 1η/1/2013 και μετά, συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας.
……………………………………….
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Παράδειγμα 1: (θεμελιωμένο δικαίωμα). Ασφαλισμένος του ΟΑΕΕ που μέχρι την 31η/12/2012 έχει πραγματοποιήσει 37 έτη ασφάλισης και ηλικία 60 ετών, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί οποτεδήποτε.
Παράδειγμα 2: (κατοχυρωμένο δικαίωμα). Ασφαλισμένος του ΟΑΕΕ που μέχρι την 31η/12/2012 είναι 60 ετών και συμπληρώνει 35 έτη ασφάλισης, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί το 2014 όταν συμπληρώσει τα 37 έτη ασφάλισης που χρειάζονταν το έτος 2012 με τον ν. 3863/2010.
Παράδειγμα 3: (κατοχυρωμένο δικαίωμα). Ασφαλισμένος του ΟΑΕΕ που μέχρι την 31η/12/2012 έχει πραγματοποιήσει 37 έτη ασφάλισης και είναι 58 ετών, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί όταν συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας του, δηλαδή το 2014, με τις προϋποθέσεις που ίσχυαν κατά το έτος 2012.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών