του Γιάννη Κοντού
Ένα ντοκιμαντέρ και μια έκθεση που, από ευτυχή συγκυρία, συμπίπτουν, φωτίζουν την προσωπικότητα και το έργο μιας ξεχωριστής φωτογράφου που επέλεξε να μετακομίσει στην Ελλάδα στα μέσα της δεκαετίας του ’70, αλλά δυστυχώς “έφυγε” πρόωρα, δεκαπέντε χρόνια πριν: της Γερμανίδας Άννας Βιχ. Μεγαλωμένη στη μεταπολεμική Γερμανία και εμφορούμενη από το πνεύμα αμφισβήτησης της δεκαετίας του ’60, η Άννα Βιχ εργάστηκε στην Ελλάδα ως φωτογράφος, καθηγήτρια φωτογραφίας, μοντέζ αρνητικού και ηθοποιός. Χαρακτηριστικός υπήρξε ο ρόλος της ορνιθολόγου που υποδύθηκε στην ταινία του Σταύρου Τορνέ Ένας ερωδιός από τη Γερμανία. Η φωτογραφική ματιά της, αντισυμβατική, εστίαζε στις παραμελημένες πτυχές της νεοελληνικής καθημερινότητας: στα αδέσποτα, στους δρόμους, στα λιόδεντρα του Ελαιώνα, στη μαγεία της θάλασσας. Οι περισσότερες εκθέσεις της φιλοξενήθηκαν στο Ινστιτούτο Γκέτε.
Το ντοκιμαντέρ του Σταύρου Καπλανίδη Άννα Βιχ- Φωτογράφος, που πρωτοπροβλήθηκε στο πρόσφατο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, θα κάνει την αθηναϊκή του πρεμιέρα την Τετάρτη, 17 Απριλίου, στο Ινστιτούτο Γκέτε (Ομήρου 14-16), παρουσία του σκηνοθέτη. Μετά την ολοκλήρωση της προβολής, θα εγκαινιαστεί, στον ίδιο χώρο, η αναδρομική έκθεση στη φωτογραφική δουλειά της Άννας Βιχ, η οποια θα διαρκέσει μέχρι τις 22 Μαΐου. Με αφορμή το δίπτυχο αφιέρωμα στην Άννα Βιχ, είχα μια αφοπλιστικά σύντομη και περιεκτική συνομιλία με τον Σταύρο Καπλανίδη.
Τι σας ώθησε να γυρίσετε το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ στην παρούσα συγκυρία;
H περιπέτεια της ζωής. Η ανάγκη… Η επιθυμία ξεπερνάει τη συγκυρία.
Θα θέλατε να μου περιγράψετε την Άννα Βιχ ως άνθρωπο και ως φωτογράφο;
Μια φωτογράφος που αντιτάχτηκε με την τέχνη της στις πολιτικές και αισθητικές επιλογές της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, όπου κυριαρχούσε το κιτς και ο λαϊκισμός των ιλουστρασιόν περιοδικών.
Πόσο καιρό διήρκεσαν τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ; Συναντήσατε κάποια δυσκολία στη συγκέντρωση του υλικού σας;
Είχα στα χέρια μου ολόκληρο το αρχείο της. Φωτογραφίες και χειρόγραφα κείμενά της. Χρειάστηκα 4 χρόνια για να φτάσω στο αποτέλεσμα της ταινίας.
Ανατρέχοντας στο διαδίκτυο, διαπίστωσα με έκπληξη ότι δεν έχουν γραφτεί πολλά για την Άννα Βιχ, μολονότι το έργο της υπήρξε ξεχωριστό και πολυδιάστατο. Πώς το ερμηνεύετε;
Εσείς;
Πόσο επίκαιρες παραμένουν η ματιά και ο προβληματισμός της, σε μια εποχή γενικευμένης κρίσης και ταυτοτικού αναστοχασμού;
Την ερώτηση μπορείτε να την απευθύνετε σ’ αυτούς που είδαν ή θα δουν την ταινία. Η δική τους απάντηση ενδιαφέρει.
Πηγή: Εναντιοδρομίες
