Αρκετά με το κήρυγμα για τον αποκλειστικό θηλασμό!

Αρκετά με το κήρυγμα για τον αποκλειστικό θηλασμό! Η αυτοδιάθεση του κορμιού μας αποτελεί φεμινιστική κατάκτηση.

της Μαρίας Αρβανίτη Σωτηροπούλου

Η εγκυμοσύνη και ο τοκετός παραμένουν αποκλειστικά γυναικείο προνόμιο. Και αν και είναι μια φυσιολογική διαδικασία πάντα περιέχει κινδύνους τόσο για τη μάνα, όσο και για το παιδί, ειδικά τώρα που η μέση ηλικία τεκνοποίησης των γυναικών ανέβηκε λόγω των σπουδών και του κυνηγιού της καριέρας. Η διαδικασία του τοκετού επιτέλους έγινε ανώδυνη, χάρη στην Eπισκληρίδιο αναισθησία, αν και παρατηρείται μια αυξημένη τάση για Καισαρικές.

Αρκετοί αγνοούν πόσο πρόσφατη κατάκτηση είναι ο ανώδυνος τοκετός. Στη δική μας γενιά η καθιερωμένη πεποίθηση ήταν ότι μόνο με πόνους γεννιέται σωστά το παιδί και οι πρακτικές μιας ανώδυνης γέννας καθυστέρησαν πολύ να εφαρμοσθούν. Άλλωστε και το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του κορμιού μας δεν είναι παρά η κατάκτηση του φεμινισμού της δικής μου γενιάς καρπός των αγώνων των μανάδων μας. Μέχρι τότε ήταν αυτονόητο ότι ο άνδρας αποφάσιζε και επέβαλε τον αριθμό των παιδιών, που θα γεννούσε η γυναίκα του.

Γέννησα φυσιολογικά μετά το 1973 τέσσερα παιδιά και μόνο στο τελευταίο (1979) απόλαυσα τη διαδικασία του τοκετού χάρη σε φίλο μαιευτήρα, που είχε μόλις επιστρέψει από την Αγγλία με τη γνώσης της Επισκληριδίου. Αν και είμαι πολύ ανθεκτική στον πόνο στον πρώτο τοκετό σκεπτόμουν “Τι ήθελα και το έκανα;” στο δεύτερο “Αφού το ήξερα γιατί το ξανάκανα;” και στο τρίτο που χρειάστηκε μετασχηματισμό, επειδή ερχόταν εγκάρσια, προτιμούσα να πεθάνω παρά να συνεχισθεί η διαδικασία. Παρ’ όλη την ταλαιπωρία, τότε οι μαιευτήρες παρά την ταλαιπωρία των γυναικών δεν προχωρούσαν τόσο εύκολα στην Καισαρική, επειδή οι επίτοκες ήταν νεότερες και υπήρχε πάντα το ενδεχόμενο να θέλουν ν’ αποκτήσουν περισσότερα παιδιά. Σήμερα που οι περισσότερες γυναίκες τεκνοποιούν μετά τα 30, και με την τραγική οικονομική συγκυρία, τα δυο παιδιά θεωρούνται αρκετά και η Καισαρική η ασφαλέστερη -για γιατρό, μάνα και νεογνό- επιλογή. Επειδή οι περισσότεροι μαιευτήρες είναι άνδρες συχνά δεν κατανοούν τα προβλήματα της μητέρας, αν και παραδόξως οι γυναίκες που παλιότερα εμπιστευόντουσαν τις μαίες, τώρα προτιμούν άνδρες μαιευτήρες.

Η Ιατρική τόσο στη Μαιευτική, όσο και στην Παιδιατρική πράξη δίνει αμερικανόφερτες προσταγές, που ακολουθούν κύκλους σαν τη μόδα.

Εκείνη την εποχή η Ιατρική προπαγάνδιζε με φανατισμό το μπιμπερό με εξανθρωποποιημένο γάλα και τα ασφαλή πλήρη γεύματα σε βαζάκια, από τον 6ο μήνα. Σήμερα απαιτεί με την ίδια εμμονή αποκλειστικό θηλασμό μέχρι τον 6ο μήνα.

Οι επιταγές της δυστυχώς δεν έχουν σαν αφετηρία τις ανάγκες της μάνας ή του παιδιού, όπως προπαγανδίζεται, αλλά τις ενοχές του ιατρικού κόσμου. Η μόδα και τα κέρδη των φαρμακοβιομηχάνων, που πρωτολανσάρισαν το βρεφικό γάλα σε χώρες του Τρίτου κόσμου, προκάλεσαν πολλά θύματα λόγω της κακής αποστείρωσης. Πραγματικά ήταν τερατώδες να ταΐζεις με μπιμπερό παιδιά σε περιοχές, που το νερό είναι μολυσμένο και όταν ο μητρικός μαστός είναι η εύκολη ασφαλής λύση. Κατηγορήθηκαν και οι γυναίκες ότι απέφευγαν το θηλασμό για να διατηρήσουν ωραίο στήθος και σιγά σιγά η μόδα αντιστράφηκε. Οι ανώτερες τάξεις άρχισαν να προπαγανδίζουν την επιστροφή στη φύση, με εκκεντρικές τάσεις, ζητούσαν τοκετούς μέσα σε νερό (λες και οι γυναίκες είναι φάλαινες) ή να το συνδυάσουν με πάρτι στο σπίτι!!! ξεχνώντας ότι δε ζούμε πια στην εποχή που επιβιώνουν όσα παιδιά θέλει ο Θεός, ότι κάθε τοκετός μπορεί να εξελιχθεί από ευλογία σε τραγωδία και ότι, αν δεν έχεις το χειρουργείο έτοιμο, ζωή μάνας και παιδιού πάντα κρέμονται από μια κλωστή.

Σήμερα ευτυχώς και στη Ελλάδα τα Μαιευτήρια είναι ευχάριστοι και κυρίως ασφαλείς -για μάνα και παιδί- χώροι. Όμως είναι απαράδεκτη αυτή η πλύση εγκεφάλου για τον αποκλειστικό θηλασμό, που έχει καθιερωθεί σαν κυρίαρχη νοοτροπία. Αν και είναι σωστό η γυναίκα να ξεκινήσει το θηλασμό, είναι λάθος να υπερτονίζεται η σημασία του στην εξέλιξη του παιδιού και στο δήθεν δέσιμο με τη μάνα, έτσι που να δημιουργούνται ενοχές στη γυναίκα που δεν έχει αρκετό γάλα, ταλαιπωρείται αφόρητα από τη διαδικασία ή οι επαγγελματικές της συνθήκες δεν επιτρέπουν τη μετατροπή της σε ζωντανό μπιμπερό.

Πραγματικά ο θηλασμός είναι ιδανικός για μια γυναίκα, που δουλεύει στα χωράφια κι έχει το μωρό να κοιμάται κάτω από το δένδρο. Αν το γάλα είναι αρκετό και η διαδικασία όχι επίπονη (τις περισσότερες φορές ο πόνος και η ταλαιπωρία είναι δεδομένες) ειδικά σήμερα που το γάλα είναι ακριβό, ο θηλασμός συμφέρει για όσο διάστημα η μητέρα μένει μακριά από τη δουλειά της, δηλαδή μάξιμουμ 4 μήνες και ανάλογα με τον εργοδότη. Οι γελοιότητες τηλεοπτικών παρουσιαστριών που 20 μέρες μετά τη γέννα, εργαζόμενες στο πλατό διακήρυτταν με θράσος ότι εξακολουθούν να θηλάζουν είναι ένα απλό σύμπτωμα της γενικευμένης παράκρουσης γύρω από το θέμα.

Πράγματι στους 3 πρώτους μήνες ο θηλασμός είναι η ασφαλέστερη και φθηνότερη λύση, αν η μητέρα νιώθει ευχάριστα με τη διαδικασία, δε ντρέπεται να θηλάζει δημόσια, ή δεν έχει ζωή έξω από το σπίτι. Γιατί πρακτικά, όλοι όσοι απαιτούν τον αποκλειστικό θηλασμό πρέπει να υπολογίσουν πόση προσωπική ζωή έχει μια γυναίκα, που ανά 3 ώρες, καλείται να θηλάζει τουλάχιστον επί 1 ώρα!! και μάλιστα όταν υπάρχει και άλλο παιδί να φροντίζει στο ίδιο σπίτι. Η λύση που προτείνεται να μαζεύουν με το θήλαστρο γάλα για τις περιπτώσεις, που πρέπει να βγουν από το σπίτι είναι εφικτή μόνο στη μειοψηφία των γυναικών, που παράγουν τόσο γάλα, ώστε σε παλιότερες εποχές θα μπορούσαν να το διαθέτουν -συχνά επ’ αμοιβή- σαν “παραμάνες” στις λιγότερο τυχερές που πάντα ήταν η πλειοψηφία. Η διαδικασία δε παρέμενε κοπιαστική και τα ατυχήματα θανάτου νεογνών από μητέρες που τα πλάκωναν γιατί κοιμόντουσαν την ώρα που τα θήλαζαν δεν ήταν σπάνια. Θυμηθείτε το κλασσικό μυθιστόρημα του Βιζυηνού “Το αμάρτημα της μητρός μου” όπου περιγράφονται οι ενοχές από ένα τέτοιο ατύχημα.

Ναι είμαι θυμωμένη! Παραμένω θυμωμένη από την εποχή, που απόλαυσα την γέννα της μικρής μου Νίκης (συνειδητά το όνομά της σημαίνει για μένα τη νίκη της Ιατρικής πάνω στην δήθεν κατάρα της Εύας να γεννά με οδύνες τα παιδιά της). Σκεπτόμουν τότε ότι αν οι άνδρες γεννούσαν θα είχαν βρει πολύ συντομότερα τη λύση. Ποιος τότε, έβγαζε δόντι ή έκανε την απλούστερη επέμβαση χωρίς αναισθησία, την ώρα που απαιτούσαν από τις γυναίκες να γεννούν με τους χειρότερους πόνους;

Σήμερα διαπιστώνω ότι αυτή η ενοχή του προπατορικού αμαρτήματος τείνει να διοχετευθεί στη σύγχρονη Εύα, μέσα από τον πειθαναγκασμό του αποκλειστικού θηλασμού και θέλω να το επισημάνω στις κόρες μας.

Η γυναίκα, που μπορεί να είναι η πιο επιτυχημένη επαγγελματίας νιώθει αποτυχημένη στο σημαντικότερο ρόλο της, αν δεν καταφέρει να θηλάσει. Το οξύμωρο είναι ότι μετά τους λίγους μήνες αναγκαστικού εγκλεισμού για θηλασμό, η γυναίκα επιστρέφει στη δουλειά με το εξοντωτικό ωράριο από το πρωί μέχρι το βράδυ και το παιδί το αναλαμβάνει -στην καλύτερη περίπτωση- η γιαγιά.

Στο ανθρώπινο είδος η γονεϊκή σχέση είναι πλατύτερη από το ένστικτο και πολύ πιο βαθιά και περίπλοκη από την υπέροχη φυσιολογική διαδικασία της διαιώνισης κάθε ζωικού είδους. Η σωματική επικοινωνία παραμένει σημαντική για την εξέλιξη της προσωπικότητας, αλλά ήδη και ο άνδρας άρχισε να συμμετέχει στην ανατροφή των παιδιών -κάτι που δε γινόταν παλιότερα. Ιδανικές συνθήκες ανατροφής δεν υπάρχουν και οι συνταγές σωστής ανάπτυξης μεταλάζουν. Οι ευτυχισμένοι γονείς, που αγαπούν τα παιδιά τους έχουν περισσότερες πιθανότητες να δημιουργήσουν σωστούς ευτυχέστερους ανθρώπους. Δυστυχώς χωρίς καμιά εγγύηση επιτυχίας. Μια ευτυχισμένη αυτάρκης μητέρα είναι πιο δοτική στο μωρό της από μια ταλαιπωρημένη από το καταναγκασμό του θηλασμού γαλακτοπαραγωγική μονάδα. Κι ένα χορτάτο από τα σωστά γραμμάρια του μπιμπερό μωρό είναι πιο ήρεμο από ένα αέναα πεινασμένο για το μητρικό μαστό. Τίποτε δεν είναι απόλυτο και όλα εξατομικεύονται. Η Ιατρική υπάρχει για τις ανάγκες του κάθε αρρώστου ξεχωριστά και δεν υπάρχει ισοπεδωτική αντίληψη στην προτεινόμενη αγωγή. Αυτή είναι η σοφία της Ιπποκρατικής σκέψης και φοβάμαι ότι έχει ξεχαστεί στις μέρες μας.

Σαν γιατρός και γυναίκα θα είχα να προτείνω στους τυχερούς νέους γονείς, να μην αρπάζονται απ’ τον Τσελεμεντέ του Ίντερνετ και τις απόλυτες αλήθειες των λάιφ στάιλ για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους. Καλά τα λένε οι ειδικοί, αλλά καλύτερα εκφράζει τις ανάγκες του το ίδιο το παιδάκι τους. Ας κοιτάξουν τους γονείς τους κι ας σκεφθούν ότι κάποτε κι εκείνοι βρέθηκαν στην ίδια θέση και σήμερα, εκείνοι, τα παιδιά τους θεωρούν λαθεμένες τις περισσότερες από τις επιλογές τους.

Το μόνο σίγουρο! Και η επόμενη γενιά, αυτό το νεογέννητο, θα επαναλάβει λάθη με την ίδια ακλόνητη σιγουριά της απόλυτης αλήθειας. Γιατί έτσι προχωρεί ο κόσμος μας. Λαθεύοντας από αγάπη.

Πηγή: mariasot