της Ευγενίας Τζιρτζιλάκη
Η τελευταία ταινία του Πέδρο Αλμοδοβάρ, μπορεί εύκολα να προσπεραστεί ως αβαρής, ή να βαρύνει μόνον για τους σινεφίλ, ως ιδιαίτερα “αλμοδοβαρική”. Βεβαίως και είναι μία διασκεδαστική ταινία, και βεβαίως διακρίνεται από τους ιδιαίτερους αισθητικούς (ηθικούς;) κώδικες που πρωτο-ανέδειξαν τον Αλμοδοβάρ στο κινηματογραφικό στερέωμα. Αλλά η ταινία είναι πολλά παραπάνω και αβαρής ίσως είναι όποιος δεν το διακρίνει.
Το Δεν κρατιέμαι, είναι μια βαθιά πολιτική ταινία. Ο Αλμοδοβάρ επιλέγει να κάνει μια δυναμική επιστροφή στον τρυφερό και σκληρό κόσμο των γκέι, των μπάι, των τρανς, αλλά και των στρέιτ, που μπερδεύουν τα μπούτια τους σε όλους τους πιθανούς συνδυασμούς. Στον κόσμο του πληρωμένου ή του παράνομου έρωτα, των πληγωμένων ανθρώπων και των πληρωμένων απαντήσεων, των σκοτεινών μυστικών αλλά και της μαγικής αθωότητας. Επιλέγει να ξαναμπεί με τα μπούνια σε αυτόν τον κόσμο που απόλυτο κέντρο του είναι ο έρωτας, και η σεξουαλική προτίμηση απλώς μία του παράμετρος – για τον σκηνοθέτη, ό,τι συμβαίνει στην αρένα του πόθου είναι πάνω απ’ όλα ανθρώπινο. Κατά το αρχαίο ρητό, «πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος»* (όχι στρέιτ, λευκός, ευκατάστατος άνθρωπος· άνθρωπος σκέτο). Και «χρειάζονται όλα τα είδη ανθρώπων για να φτιαχτεί ένας κόσμος», όπως συμπληρώνει ένα μοντέρνο ρητό.
Ο Αλμοδοβάρ επιλέγει να βουτήξει σε αυτό το ξέφρενα ερωτικό σύμπαν τώρα, ξανά, και μάλιστα με έναν απογειωτικό τρόπο. Τώρα, που το έμφυλο ζήτημα έχει πάρει ξανά φωτιά. Τώρα που στην Αμερική προτείνονται νόμοι για κρατική παρέμβαση στην άμβλωση, τώρα που στη Ρωσία ποινικοποιείται η ομοφυλοφιλία, τώρα που η κουλτούρα του βιασμού έχει χτυπήσει κόκκινο ακόμα και στον δήθεν ανεπτυγμένο κόσμο. Τώρα που οι καπιταλιστικές κοινωνίες συντηρητικοποιούνται με ταχείς ρυθμούς και οι υπανάπτυκτες αποθηριούνται, πάντα με αφορμή, πάντα με δικαιολογία, την περίφημη Κρίση.
Αν κανείς σκεφτεί την 14χρονη Πακιστανή με τη σφαίρα στο κρανίο, επειδή θέλησε, κορίτσι πράμα, να πάει σχολείο, αν σκεφτεί την επιδημία αυτοκτονιών ομοφυλόφιλων εφήβων στις ΗΠΑ, αν σκεφτεί τις υποχρεωτικές στειρώσεις στο Ουζμπεκιστάν… δεν χρειάζεται όμως να πάμε μακριά, οι επιθέσεις χρυσαυγιτών σε άτομα «αποκλίνουσας σεξουαλικότητας» είναι εδώ καθημερινά, ενώ το τράφικινκ οργιάζει (1.500% η αύξηση της πορνείας μέσα στην κρίση). Ο σεξισμός, και όλες οι διακρίσεις-παράγωγά του, δείχνουν τα δόντια τους: όσο σμπαραλιάζεται η οικονομία τόσο η αρρενωπότητα γίνεται καταφύγιο ασφάλειας για τους χαμένους.
Πρόκειται για πόλεμο: όπου ο εχθρός δεν επιδιώκει να κατακτήσει τις θέσεις σου, όχι να σε κατακτήσει, και σίγουρα όχι να μπει στη θέση σου. Το αντίθετο: θέλει να σε βάλει στη θέση σου, στη στενή, στεγνή θέση που σου έχει επιφυλάξει. Ένα μέτωπο παράλληλων μαχών έχει ανοίξει διεθνώς, με θύματα εκατομμύρια γυναίκες και ομοφυλόφιλους ανθρώπους που εγκαλούνται στην τάξη του προηγούμενου αιώνα. Στη ζούγκλα του καπιταλισμού, ο αδύναμος ψάχνει τον πιο αδύναμο για να ξεδώσει.
Αν τα σκεφτεί κανείς όλα αυτά για μια στιγμή, ίσως νιώσει την ανάγκη να πάρει θέση. Ίσως πάρει μια θέση ανάμεσα στους υπόλοιπους επιβάτες της οργιαστικής πτήσης του Αλβοδοβάρ και πει: Δεν κρατιέμαι. Και μην κρατιέσαι ούτε κι εσύ, από σάπια στηρίγματα και «κανονικότητα» που ζέχνει. Ας πάμε κόντρα και πάνω και πέρα από τον αιμοβόρο σεξισμό που γιγαντώνεται επί των ημερών μας. Ας υψωθούμε πάνω από το φοβικό, φονικό παράσιτο που θεριεύει στους κήπους μας με τη δικαιολογία ότι είναι «φυσικό». Φυσικό είναι βέβαια το παράσιτο, φυσικότερο ακόμη να το ξεριζώνεις. Μην κρατιέσαι, σου λέω, κι έλα να χορέψουμε μαζί, ώσπου να ξεβιδωθούμε, το I am so excited, 20,000 πόδια πάνω από τη γη.
* Πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος: Ο άνθρωπος αποτελεί μέτρο της αλήθειας και της γνώσης εξού και κάθε υποκειμενική άποψη έχει την άξια της.
