της Σίσσυς Βωβού
Σε προηγούμενο άρθρο μου, ενόψει του συνεδρίου, θα υπάρξει δημοκρατία φύλου στον ΣΥΡΙΖΑ?, επικεντρώθηκα κυρίως σε μέρος της νομοθεσίας για την «ουσιαστική ισότητα των δύο φύλων», όπου φαίνεται ότι τα μέχρι τώρα μέτρα πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ για τη γυναικεία εκπροσώπηση υστερούν όχι μόνο της δικαιοσύνης προς τις γυναίκες, αλλά ακόμα και της κρατικής νομοθεσίας.
Στο σημερινό άρθρο μου θέλω να παρουσιάσω, κυρίως, στοιχεία από το καταστατικό, τα ήθη και έθιμα του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Στο Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, στο οποίο μέχρι στιγμής ήταν μέλη ο Συνασπισμός και η ΑΚΟΑ και μετά τη διάλυσή τους πιθανότατα θα επιλέξουμε να είναι μέλος ο ενιαίος ΣΥΡΙΖΑ, υπάρχουν ορισμένα κεκτημένα για την ισόρροπη συμμετοχή των δύο φύλων.
Ο αγώνας για τα γυναικεία δικαιώματα και ενάντια στην πατριαρχία είναι συστατικό του στοιχείο, και του έχει δώσει δύναμη και αξιοπιστία από την ίδρυσή του. Πιο συγκεκριμένα, ας δούμε κάποιες από τις πρόνοιες που υπάρχουν στο καταστατικό του:
Από το Προοίμιο:
… “Συνεπώς, αναφερόμαστε στις αξίες και τις παραδόσεις του σοσιαλιστικού, κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος, του φεμινισμού, του φεμινιστικού κινήματος και της ισότητας των δύο φύλων, του κινήματος για το περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη, της ειρήνης και της διεθνούς αλληλεγγύης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του ανθρωπισμού και του αντιφασισμού, της προοδευτικής και φιλελεύθερης σκέψης, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Συνεργαζόμαστε σύμφωνα με την παράδοση των αγώνων ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση, την οικολογική καταστροφή, την πολιτική καταπίεση και τους εγκληματικούς πολέμους, ενάντια στο φασισμό και τη δικτατορία, σε αντίσταση προς την πατριαρχική κυριαρχία και τις διακρίσεις ενάντια στους ‘άλλους/άλλες’.»
Άρθρο 5
“Το ΚΕΑ υποστηρίζει πλήρως την ισότητα των δύο φύλων σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής. Ο Φεμινισμός, η ένταξη της διάστασης του φύλου και η δημοκρατία του φύλου, αποτελούν βασικές αρχές για τη λειτουργία και την ανάπτυξη του ΚΕΑ».
Τρόπος Εργασίας, Άρθρο 8
“Η δουλειά των οργάνων του ΚΕΑ πρέπει να πραγματοποιείται ανοιχτά και με διαφάνεια, τα ντοκουμέντα του πρέπει να δημοσιοποιούνται. Τα ντοκουμέντα και τα υλικά του ΚΕΑ διατίθενται σε όλα τα κόμματα-μέλη και τις πολιτικές οργανώσεις. Για το συγκεκριμένο τρόπο δουλειάς για όλα τα σώματα καθώς και για τις ρυθμίσεις που αφορούν τους κανόνες για τις διαδικασίες πρέπει να γίνεται η επεξεργασία τους ή η τεκνοθέτησή τους από αυτά τα όργανα με βάση την πρόταση του συμβουλίου των προέδρων. Για το σεβασμό της αξίας της δημοκρατίας φύλου, το ποσοστό των γυναικών σε όλα τα όργανα (εκτός από το Συμβούλιο των Προέδρων) πρέπει να είναι 50%. Το ΚΕΑ είναι μια πλουραλιστική ένωση, γι’ αυτό οι διαδικασίες που θα επιλέγονται πρέπει να διασφαλίζουν τα δικαιώματα των διαφόρων ευαισθησιών».
Στο τμήμα που αφορά το Συνέδριο: Το Συνέδριο αποτελείται από (Άρθρο 12):
“12 εκπροσώπους από κάθε κόμμα-μέλος. Το κλειδί για τον αριθμό των αντιπροσώπων αποφασίζεται από το κάθε συνέδριο για το επόμενο.
Οι εκπρόσωποι εκλέγονται από τα κόμματά τους με σεβασμό στην ισότητα των φύλων, δηλ. τουλάχιστον 50% γυναίκες.
Το κλειδί για τον αριθμό των αντιπροσώπων για το Ιδρυτικό Συνέδριο καθορίζεται με συμφωνία του Συμβουλίου των Προέδρων. Τα κόμματα δεν υποχρεούνται να χρησιμοποιήσουν τον πλήρη αριθμό των εκπροσώπων τους».
Αναφορικά με τους Προέδρους (Άρθρο 19)
“Ο/η πρόεδρος εκλέγεται από το Συνέδριο. Ένας/μια υποψήφιος/α πρόεδρος για το ΚΕΑ προτείνεται από το Συμβούλιο των Προέδρων μέχρι (και συμπεριλαμβανομένου) του επόμενου συνεδρίου. Η υποψηφιότητα πρέπει να ακολουθεί την αρχή της εναλλαγής… Με βάση την πρόταση του Συμβουλίου των προέδρων, το συνέδριο εκλέγει έναν/μια αντιπρόεδρο, με κριτήριο την αναλογία φύλου».
Επιπλέον, σε πολλά από τα κόμματα-μέλη του ΚΕΑ, η ποσόστωση φύλου είναι 50%, σε άλλα από 40% και πάνω.
Στο ΚΕΑ και σε πολλά κόμματα-μέλη του, έχει καθιερωθεί αντιπρόεδρος ή συμπρόεδρος, με κριτήριο τη δημοκρατία φύλου. Στον ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει τεθεί ακόμα τέτοιο θέμα, ίσως γιατί υπάρχει αντίρρηση στο θεσμό του προέδρου, θα μπορούσε όμως να τεθεί για το θεσμό του προσώπου που εκπροσωπεί το κόμμα και εκλέγεται από την Κ.Ε. σύμφωα με υπάρχουσες προτάσεις.
Τα παραπάνω έχουν σκοπό να πληροφορήσουν, αλλά και να ενισχύσουν τον προβληματισμό για τη δημοκρατία φύλου στον ΣΥΡΙΖΑ, και ίσως βοηθήσουν όσους και όσες ενδιαφέρονται να ξαναδούν το θέμα αυτό, που συχνά αντιμετωπίζεται με βάση την «εθνική λεβεντιά», που προσβάλλεται όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση με τη νομοθεσία της ή τα κόμματα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, θέλουν να παρέμβουν για να χαλάσουν τα χρηστά πατριαρχικά ήθη. Φυσικά υπάρχουν αρνήσεις της ποσόστωσης για άλλους λόγους και υπό άλλες οπτικές γωνίες.
Ήδη, το Τμήμα Φεμινιστικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ έχει ανακοινώσει ότι υποστηρίζει την ισόρροπη συμμετοχή του 50% σε όλα τα σώματα, ενώ η πρόταση που εμφανίζεται στο Καταστατικό αναφέρει ότι «κανένα φύλο δεν πρέπει να εκπροσωπείται με ποσοστό μικρότερο του 40%» για όλα τα όργανα.
Ας καταλήξουμε με την υπενθύμιση ότι τόσο στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ όσο και στο Alter Summit που έγινε τον περασμένο μήνα στην Αθήνα, η ισόρροπη εκπροσώπηση των δύο φύλων έχει καθιερωθεί και δεν αμφισβητείται. Πολύ περισσότερο, το Μανιφέστο των ευρωπαϊκών Λαών που παρουσιάστηκε στην Αθήνα, μιλάει για μια «Ευρώπη δημοκρατική, κοινωνική, οικολογική και φεμινιστική». Είναι δυνατόν, ο καινούριος ΣΥΡΙΖΑ να απορρίψει αυτές τις κατακτήσεις του κινήματος στο οποίο με τόση υπερηφάνια δηλώνει και καταγράφει ότι συμμετέχει;
