συνέντευξη στη Βέρα Σιατερλη
Η ζωγράφος Ελένη Παυλοπούλου, προικισμένη με ένα δυναμικό ταλέντο, είναι αναγνωρισμένη δημιουργός στην Ελλάδα και διεθνώς. Γεννημένη το 1969 στην Κυπάρισσο Λάρισας, σπούδασε με υποτροφία του ΙΚΥ στην ΑΣΚΤ (1992-1997), με καθηγητές τους Δ. Μυταρά, ζωγραφική, και Γ. Παπαδάκη, χαρακτική. Στην ΑΣΚΤ , και πάλι ως υπότροφος του ΙΚΥ, έκανε τη μεταπτυχιακή της εργασία με καθηγητή τον Τ. Χριστάκη. Από το 2001 με την πρώτη της κιόλας εμφάνιση, διακρίθηκε για τον εντελώς προσωπικό χαρακτήρα της εικαστικής της έκφρασης φιλοτεχνώντας έργα μεγάλων διαστάσεων. Ήδη από τα πρώτα βήματα, η δουλειά της είχε μια μεταφυσική ευαισθησία ως προς το χρώμα. Ισορροπώντας ανάμεσα στο παραστατικό και στο αφηρημένο, η δημιουργός γοητεύει με τους χρωματικούς τόνους την κλίμακα των εικονιζόμενων και κατορθώνει να μας παρασύρει στην απόκρυφη επικοινωνία του πνεύματος και της ύλης που αποτελούν τις δύο διαιρετικές όψεις της ενέργειας που διέπει το σύμπαν.
Τα ανθρώπινα σώματα, πραγματικά ή φανταστικά αιωρούνται σε μια δοκιμασία χώρου – χρόνου ενώ τα περιβάλλοντά της κατακλύζονται από διακοσμητικά μοτίβα διαφόρων πολιτισμών και χρονικών περιόδων. Για να ενεργοποιήσει συνειρμούς για την πολυδιάστατη απόδοση των πολύπλοκων ανθρωπίνων σχέσεων, τα όρια και τις ισορροπίες, η καλλιτέχνιδα εμπλουτίζει τους πίνακές της με αιωρούμενα παράλληλα σύμπαντα, τα περίφημα fractals. Ενσωματώνει στα έργα της συμβολικούς υπαινιγμούς, σιωπές, νοσταλγίες, παλινδρομήσεις, μοναξιά, αλλά και τη χαρά και παντοδυναμία του σαρωτικού έρωτα.
Ο τριμερής τίτλος της έκθεσης της Ελένης Παυλοπούλου στην καινούργια της δουλειά με τίτλο “Των απομακρύνσεων, της απουσίας, της επιστροφής”αφορά τα αισθήματα στον κύκλο ζωής μιας σχέσης: από το «πένθος» του αποχωρισμού, τους απόηχους της παρουσίας, την αίσθηση της απουσίας, τις συναισθηματικές ταλαντεύσεις, έως και τις θριαμβευτικές επανασυνδέσεις. Με την ευκαιρία της ατομικής της έκθεσης, που παρουσιάζει στην γκαλερί Thanassis Frissiras Gallery από τις 17 Ιανουαρίου έως τις 16 Φεβρουαρίου 2013, συνομιλεί για τη ζωή και το έργο της με τη Βέρα Σιατερλή.
Πώς ξεκίνησες να εκφράζεσαι καλλιτεχνικά μέσα από την ζωγραφική;
Η ζωγραφική με επέλεξε μάλλον. Ήταν τόσο περιπετειώδης η ζωή μου που κανείς δεν φανταζόταν πως θα γινόμουν ζωγράφος. Εγώ όμως ήξερα κατά βάθος το πεπρωμένο μου και από πολύ νωρίς πως ήμουνα αυτό.
Ο τρόπος επιλογής του αντικείμενου σου είναι περισσότερο συλλογική μνήμη ή ατομικό βίωμα;
Είναι ατομικό βίωμα που με το χρόνο εμπλουτίζεται όλο και πιο πολύ με ζητήματα που αφορούν συλλογικά τον άνθρωπο. Και σίγουρα οι διεργασίες του συλλογικού ασυνείδητου αλλά και του συνειδητού κόσμου παίζουν τεράστιο ρόλο στη δημιουργική πράξη. Χρησιμοποιώ αρχέτυπες εικόνες που συνειρμικά αναδύονται και μεταμορφώνονται σε κρυπτογραφημένους κώδικες, σε νέες εικόνες. Οι εικόνες αυτές τελετουργικά σχεδόν απελευθερώνουν πολλές άλλες δημιουργικές δυνάμεις που με τη σειρά τους προκαλούν μια αλυσιδωτή αντίδραση που κάθε φορά καλούμαι να επιλέξω αυτό που αληθινά θέλω να εκφράσω. Αυτό που πείθει εμένα κι είναι αληθινό εντέλει πείθει και τον κοινωνό του έργου. Το συλλογικό γίγνεσθαι με επηρεάζει και προσπαθώ να του μεταγγίσω την τέχνη μου και να το επηρεάσω, να το διαβρώσω θετικά.
Είναι το έργο σου αποτέλεσμα μιας γυναικείας ματιάς; κι αν ναι σε τι αφορά αυτό;
Είμαι γυναίκα αλλά θέλω να πιστεύω κι από ότι μου έχουν πει δεν ζωγραφίζω ”γυναικεία” με την έννοια του μελό. Η ψυχή έχει δύο πλευρές την θηλυκή και την αρσενική και ναι μεν η δουλειά μου περιέχει έναν φυλετικό στοχασμό αλλά πιο πολύ αφορά ουμανιστικά ζητήματα.
Ποιά είναι κατά τη γνώμη σου η πιο ουσιαστική εικαστική παρατήρηση που θα έκανες για το έργο σου;
Σκηνοθετώ ψυχικές σκηνές με εργαλεία μου την παράθεση, την αντίστιξη ετερόκλητων εικόνων και συμβόλων με ποικίλους τρόπους και ρυθμούς ώστε να υποδηλώνεται και να υπαινίσσεται το περιεχόμενο, το νόημα και το μήνυμα του έργου. Αλληγορικά οδηγώ το βλέμμα σε μια ταυτόχρονη πνευματική διαδρομή μύησης από την αισθητική απόλαυση προς ένα άνοιγμα του εσωτερικού βλέμματος αλλά και προς ένα όραμα ανθρωπιστικό. Θέλω να ελπίζω πως ανοίγω μια αυλαία διεργασιών.
Πιστέυεις ότι υπάρχουν στοιχεία στο έργο σου που σημαίνουν ή διαβάζονται με έναν ξεχωριστό τρόπο από τις γυναίκες;
Από τις αντιδράσεις των θεατών των έργων μου έχω διαπιστώσει πως διαβάζονται και από άντρες κα από γυναίκες με ενδιαφέρον τα έργα μου. Πάρα πολύ συχνά άντρες παρατηρούν συνειρμούς που ούτε εγώ που τους δημιούργησα δεν τους είχα συνειδητοποιήσει. Και μου έχουν τονίσει πως ναι μεν διαβάζουν γυναικεία ζητήματα αλλά τους ικανοποιεί που δεν συναντούν αισθηματολογία ή ”γυναικεία ζωγραφική”. Μάλιστα τους ιντριγκάρει το ύφος της ζωγραφικής μου. Οι γυναίκες σίγουρα έρχονται πιο κοντά όμως μόνο από την πλευρά της θηλυκής πλευράς του anima, ενώ θέλω να περάσω μηνύματα για το πως βλέπω την άλλη πλευρά, του αρσενικού. Οι γυναίκες σχεδόν παραμένουν αμέτοχες προς αυτήν την κατεύθυνση. Αυτό ίσως σημαίνει κάτι. Η αλήθεια είναι πως έχω πιο πολλούς fan άντρες παρά γυναίκες.
Έχει επηρεάσει η κρίση το έργο σου;
Η κρίση με έχει επηρεάσει πολύ βαθειά στο να αγωνιστώ ακόμα περισσότερο για την ανθρώπινη αξία, την αξιοπρέπεια και την ομορφιά της ζωής μέσω της αγάπης.
