των Εκδόσεων των Συναδέλφων
Η γυναίκα του αριθμού 4237 είναι μια απλή μελοδραματική ιστορία με αρκετά στοιχεία «ελευθεριακού ρεαλισμού», που εν πολλοίς ακολουθεί τη θεματολογική, ιδεολογική και αισθητική πεπατημένη του ύστερου ρομαντισμού.
Παρότι λοιπόν το ύφος της αφήγησης φαντάζει ίσως στις μέρες μας κάπως παρωχημένο και δεν λείπουν κάποια στερεότυπα της εποχής, η νουβέλα εντούτοις παρουσιάζει στοιχεία πρώιμου ριζοσπαστισμού και μεγάλο ενδιαφέρον από ιστορική και κυρίως από φεμινιστική σκοπιά, καθώς όντας γραμμένη από μια γυναίκα συγγραφέα, τη Σοφία Κροπότκινα -σύντροφο του μεγάλου Ρώσου αναρχικού Πιότρ Κροπότκιν- και έχοντας ως τραγική ηρωίδα μια γυναίκα, τη Ζιουλί Τισό -σύζυγο ενός κρατουμένου που φέρει τον αριθμό 4237- «χρωματίζει» τα βάσανα των κατατρεγμένων, των φτωχών, των βιοπαλαιστών, των μεταλλωρύχων και κυρίως των κρατουμένων, με πινελιές από την παλέτα της γυναικείας οπτικής, ψυχοσύνθεσης και εμπειρίας.
Βασίζεται εν μέρει στις ίδιες τις προσωπικές πικρές εμπειρίες της Σοφίας Κροπότκινα, αφού, όπως αναφέρεται στον πρόλογο του βιβλίου, «γράφτηκε στη σκιά των τειχών της περιβόητης φυλακής του Κλερβό –πρώην μοναστηριού– όπου βρισκόταν δέσμιος για τρία χρόνια (1883-1886), μετά τη γνωστή Δίκη της Λυόν, ο αναρχικός φιλόσοφος και σύντροφός της Πιοτρ Κροπότκιν.
Με προτροπή του αμερικάνου αναρχοατομικιστή Μπέντζαμιν Τάκερ, το σύντομο μυθοπλαστικό κείμενο της Σοφίας Κροπότκινα μεταφράστηκε την ίδια χρονιά στα αγγλικά από τη μαχητική αναρχοφεμινίστρια Σάρα Ε. Χολμς [Sarah E. Holmes] και δημοσιεύτηκε σε πέντε συνεχόμενα φύλλα στην περίφημη βοστονέζικη εφημερίδα του, την Ελευθερία [Liberty].»
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και το επίμετρο του Γιάννη Φούντα, με τίτλο «Μνημόσυνο» που αναφέρεται στις συζύγους των μεγάλων πρωτοπόρων αναρχικών και ξεκινά ως εξής:
«Γυναίκες αλλοτινών καιρών. Γυναίκες στη σκιά της Αυθεντίας, γυναίκες στην πυρά της Ιστορίας. Δεύτερο φύλο, δεύτερο όνομα, δεύτερο σπίτι, δεύτερο πλάνο, σύντομες φράσεις στο σώμα, λιτές σημειώσεις στο περιθώριο, υπαινικτικές παρουσίες στα βιογραφικά σημειώματα των λεγόμενων μεγάλων αντρών. Λίγοι τις μνημόνευσαν, πολλοί τις αγνόησαν, ελάχιστοι μπήκαν στον κόπο να διερευνήσουν αν και πόσο φώτισε, αν και πόσο θάμπωσε, αν και πόσο έκαψε τη ζωή τους η αναμφισβήτητη ακτινοβολία των συντρόφων τους. Ανάμεσά τους και η Μέρι, η Εφραζί, η Μαρί, η Αντόνια και η Σοφία, οι συντρόφισσες των θεμελιωτών του πρώιμου και κλασικού αναρχισμού: του Ουίλιαμ Γκόντγουιν, του Πιερ-Ζοζέφ Προυντόν, του Μαξ Στίρνερ, του Μιχαήλ Μπακούνιν και του Πιοτρ Κροπότκιν.
Διαφορετικές εθνικότητες, διαφορετικές καταβολές, διαφορετικοί χαρακτήρες, διαφορετικές αντιδράσεις, διαφορετικές πορείες, κοινή η ιστορική τους μοίρα, θραύσματα μνήμης στο μαυσωλείο της λησμονιάς.»…
Η νουβέλα της Σοφίας Κροπότκινα: Η γυναίκα του αριθμού 4237, εκδίδεται για πρώτη φορά στον κόσμο σε μορφή βιβλίου και είναι πλαισιωμένη με γκραβούρες, καρτ ποστάλ και εικόνες «απαλλοτριωμένες» από άλλα μυθιστορήματα εκείνης της εποχής.
Σοφία Γκριγκόριεβνα Κροπότκινα
Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ 4237
Σχήμα: 12,5Χ19,5 • Σελίδες: 56
Τιμή: 5 ευρώ
Εκδόσεις των Συναδέλφων
Ερεσού 35 Αθήνα
http://ekdoseisynadelfwn.wordpress.com/