επιμέλεια Σοφία Ξυγκάκη
Ανακοινώθηκαν τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2013 που αφορούν τις εκδόσεις έτους 2012, και το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος απονέμεται κατά πλειοψηφία στη Νίκη Αναστασέα για το έργο της με τίτλο Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι, εκδόσεις Πόλις
Η Νίκη Αναστασέα γεννήθηκε το 1947 στην Αθήνα. Σπούδασε δημοσιογραφία και δούλεψε πολλά χρόνια ως βιβλιοπώλης, βιβλιοπαρουσιάστρια σε περιοδικά και διορθώτρια. Το πρώτο της βιβλίο Αυτή η αργή μέρα προχωρούσε (1997) βραβεύτηκε με το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Πεζογράφου του περιοδικού «Διαβάζω».
Αυτό είναι το τέταρτο βιβλίο της.
Βιβλιοκριτική: Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι
του Πάνου Ραμαντάνη
«Η ψυχή του γλάρωσε σιγά σιγά, καθώς άκουγε το χιόνι να πέφτει απαλά σ’ όλη την πλάση, και απαλά να πέφτει, σαν τον ερχομό του έσχατου τέλους, πάνω σε ζωντανούς και σε νεκρούς».
Τζέημς Τζόυς, Οι νεκροί
*****************************************
Αλήθεια… πως «ζυγίζει» κανείς ένα όπλο; Και πως σκοτώνει μ’ αυτό το όπλο; Αλήθεια… πως μπορεί μια πράξη βίας να «παίρνει» πολιτικά χαρακτηριστικά, ενώ παράλληλα να θεωρείται άλογη ενέργεια; Πως διάολο διαφοροποιείται η «οικογενειακή επικοινωνία» από την κοινωνική και ατομική ανάγκη για… «ατομική επικοινωνία»; Και τελικά… πως μπαίνει κανείς στο περιθώριο από τους ίδιους του τους φίλους;
Ερωτήματα που δεν έχουν πάντα «οριοθετημένες» απαντήσεις… Ερωτήματα που κινούνται ελεύθερα ανάμεσα σε αντιφατικές, όμως, λειτουργίες της ανθρώπινης σκέψης. Ερωτήματα που προσπαθεί, και καταφέρνει, μάλιστα, σε μεγάλο βαθμό, να απαντήσει η Νίκη Αναστασέα μέσα από το νέο της βιβλίο με τίτλο «Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι».
Η ιστορία «ανοίγεται» στον αναγνώστη μέσα από τον διάλογο ενός ζευγαριού. Του Στέφανου και της Πέρσας. Ένα ζευγάρι μικροαστών που ξεκινούν να ονειρεύονται μέσα σ’ ένα… «ιδεαλιστικό δωμάτιο» και καταλήγουν να ψάχνουν την (χαμένη;) ζωή τους μέσα «ξεπεσμένο σπίτι». Κινούμενες φιγούρες γεμάτες «βρώμικο αέρα» που πνίγει κάθε τους κίνηση… Σαν τους ζωντανούς – νεκρούς που ξεπηδούν από μυθιστορήματα του Τζέημς Τζόυς!
Την αφορμή για σκέψεις και προβληματισμούς, το ζευγάρι, θα πάρει από την δύσκολη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η κόρη τους Ηλέκτρα, οποία βρίσκεται στη φυλακή, μαζί με το φίλο της Στέλιο, περιμένοντας, αρκετά ψύχραιμα θα μπορούσαμε να πούμε, τη δίκη. Ο λόγος; Ο Στέλιος, κατηγορείται ότι άνοιξε πυρ εναντίον κάποιου μπάτσου σκοτώνοντας τον, μπροστά στα μάτια της. Η Ηλέκτρα, όμως, αρνείται, τουλάχιστον αρχικά, να «δώσει» τον αγαπημένο της, πράγμα που της στοιχίζει την παραμονή της στην φυλακή.
Το σκηνικό αυτό φέρνει ταραχή και νευρικότητα στους γονείς της, Στέφανο και Πέρσα, αλλά και στον αδελφός της Παύλο. Η νευρικότητα αυτή θα είναι που θα τους οδηγήσει στο να απελευθερώσουν τις πιο κρυφές σκέψεις τους… να θυμηθούν όλους τους ανεκπλήρωτους πόθους… να κλάψουν με τους συμβιβασμούς του παρελθόντος… Και όλα αυτά παρέα με το «φάντασμα» της Ηλέκτρας να τους «μποϊκοτάρει», κάθε φορά, τις σκέψεις φυγής από την πραγματικότητα.
Το μυθιστόρημα δεν ακολουθεί την περπατημένη «λογική γραφής» ενός κλασσικού μυθιστορήματος. Η Νίκη Αναστασέα προτιμά να ξεδιπλώνει την ιστορία της σε πρώτο χρόνο, κάνοντας παράλληλα την αφήγηση της, να «δείχνει» σαν εναλλακτικό θεατρικό με γρήγορες αλλαγές εικόνων. Αρκετά δύσκολο εγχείρημα αν αναλογιστεί κανείς πως στην προκειμένη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με μια αρκετά δεμένη, νοηματικά, μυθιστορηματική πρόζα, με δυνατούς χαρακτήρες, που λειτουργούν κάτω από έντονους συναισθηματισμούς και που δύσκολα εκθέτουν τα ψυχικά τους προσωπεία σε τόσο μικρό λογοτεχνικό χρόνο. Και όμως η Νίκη Αναστασέα το καταφέρνει και μάλιστα με ιδιαίτερη μαεστρία!
Το βιβλίο έχει τελειώσει και οι… «σκέψεις τέλους» κάνουν την εμφάνιση τους. Τι είναι, τελικά, το «Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι»; Γρήγορες εικόνες λογοτεχνικού ρεαλισμού, παρέα με «λόγια και συναισθήματα», με φόντο μια ιδιάζουσα πραγματικότητα και όλα αυτά σε «χρόνο θεατρικό». Τόσο απλά… τόσο σύνθετα…
*****************************************
ΠΟΛΥ ΧΙΟΝΙ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ της ΝΙΚΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΑ
Είδος: Μυθιστόρημα
Εκδόσεις: Πόλις, 2012
Σελίδες: 243
Πηγή βιβλιοκριτικής: Left.gr
