Ο Πόλεμος στις Γυναίκες – και σε όλους μας

μετάφραση: Δήμητρα Σπανού

Με αφορμή της αμερικανικές εκλογές που πρόσφατα ολοκληρώθηκαν, βρήκαμε και μεταφράσαμε ένα παλιότερο κείμενο της συντακτικής ομάδας του περιοδικού Against the Current. Αν και το συγκεκριμένο κείμενο είναι του τεύχους Μαΐου/Ιουνίου, θεωρούμε ότι μεταφέρει μια εικόνα του πολέμου που διεξάγεται τα τελευταία χρόνια ενάντια στα αναπαραγωγικά -και όχι μόνο- δικαιώματα των γυναικών στις ΗΠΑ. Άλλωστε, σε κάθε εκλογική μάζη στις ΗΠΑ, το ζήτημα των εκτρώσεων, με το οποίο καταπιάνεται και το κείμενο, φαίνεται πως αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της καμπάνιας των υποψηφίων.

Δημ.Σπ.

 

Ο πόλεμος στα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών διεξάγεται στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, σε νομοθεσίες στο επίπεδο των Πολιτειών και στα δικαστήρια, ενώ εξαντλείται στα μέσα ενημέρωσης. Αυτός ο πόλεμος επιδιώκει να περιορίσει την ικανότητα των γυναικών να ελέγχουν τις αναπαραγωγικές ζωές τους – με τον κάθε νόμο να είναι πιο εξωφρενικός από τον προηγούμενο – με τη δικαιολογία της «προστασίας των αγέννητων».

Ο πόλεμος εναντίων των γυναικών ξεκινάει στην αρένα της αναπαραγωγής, γύρω από την έκτρωση και την πρόσβαση στην αντισύλληψη. Όμως ο στόχος της δεξιάς είναι η υποχώρηση της ισότητας των γυναικών σε όλους τους τομείς –τόσο στην πράξη όσο και στη νομοθεσία. Αυτό ποικίλλει από το σημερινό αγώνα στη Γερουσία για το μπλοκάρισμα της επέκτασης του νόμου για τη Βία Κατά των Γυναικών, που ισχύει από το 1994, μέχρι την γκρίνια για την απόφαση για απαγόρευση των διακρίσεων λόγω φύλου που περιγράφεται στο νόμο για την εκπαίδευση του 1972.

Απαγορεύοντας τις εκτρώσεις

Ένα νέο κύμα νόμων σε επίπεδο πολιτείας περιλαμβάνει την απαγόρευση εκτρώσεων μετά την 20^η βδομάδα (αν και περισσότερες από το 90% των εκτρώσεων πραγματοποιούνται μέσα στις πρώτες 12 βδομάδες) και απαιτεί μια περίοδο αναμονής –συνήθως 24 ωρών- μεταξύ μιας συμβουλευτικής συνεδρίας και της επέμβασης (δύσκολο και πιο δαπανηρό μέτρο για τις γυναίκες που ζουν στην επαρχία καθώς και εκεί όπου δεν υπάρχουν κλινικές εκτρώσεων). Μερικοί από τους συμβούλους δε, παρέχουν ανακριβείς πληροφορίες στις γυναίκες: σε εφτά πολιτείες η έμφαση δίνεται στον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού ενώ δεν υπάρχει καμία τέτοια σύνδεση και σε οχτώ απαιτείται να απαριθμηθούν οι αρνητικές επιπτώσεις της έκτρωσης, αλλά δεν αναφέρονται τα προβλήματα της εγκυμοσύνης.

Μέσα στα τελευταία δύο χρόνια σε διάφορες πολιτείες έχει προταθεί ένα νέο κύμα νόμων σχετικά με την υγεία που επηρεάζει τις γυναίκες –συνολικά 950 μέσα στο 2010, με τους 89 να έχουν ψηφιστεί και τον τελευταίο χρόνο 1100 με τους 135 να έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζονται.

Η ποικιλία των νομοθετημάτων κυμαίνεται από τον περιορισμό της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία, μέχρι το κόψιμο της χρηματοδότησης για αντισύλληψη και το μπλοκάρισμα του δικαιώματος των γυναικών στην έκτρωση – ορίζοντας δαπανηρές, μη απαραίτητες και εξευτελιστικές διαδικασίες, όπως χρόνους αναμονής, υπέρηχους, ακόμα και εισβολή στο γυναικείο σώμα. Στην περίπτωση του Τέξας, ο υποχρεωτικός υπέρηχος για όλες όσες επιδιώκουν έκτρωση σημαίνει ότι, για μια διαδικασία πρώτου τριμήνου, ένα καλώδιο τοποθετείται μέσα στη μήτρα. Καθόλου περίεργο που οι φεμινίστριες τον έχουν αποκαλέσει «ο νόμος του κρατικού βιασμού»!

Σύμφωνα με τις προβλέψεις για το 2012, τουλάχιστον δέκα πολιτείες θα εισηγηθούν τροποποιήσεις στα συντάγματά τους που θα ορίζουν ότι τα έμβρυα είναι άτομα από τη στιγμή της σύλληψης. Αυτές, αν και μάλλον δε θα περάσουν μέσα στη χρονιά, ενισχύουν αυτού του είδους τη ρητορική. Από πολλούς εικάζεται ότι η πλειοψηφία στο Ανώτατο Δικαστήριο μπορεί να αναζητά την ευκαιρία να αντιστρέψει την υπόθεση Roe εναντίον Wade. Ο κυβερνήτης του Μισισιπή  Phil Bryant έχει δηλώσει ευθαρσώς ότι θέλει να δει την πολιτεία του ως «ελεύθερη από εκτρώσεις».

Τον Απρίλιο 2012 στην Αριζόνα τέθηκαν σε ισχύ τρεις νόμοι κατά των εκτρώσεων, μεταξύ των οποίων ένας που ορίζει την απαγόρευσή τους μετά τις 18-20 βδομάδες. Αν και οι περιπτώσεις γυναικών που προχωρούν σε έκτρωση μέσα σε αυτό το διάστημα είναι λιγότερες του 5%, συνήθως το κάνουν για ιατρικούς λόγους ή λόγω προβλημάτων πρόσβασης κατά το προηγούμενο διάστημα.

Ένας άλλος νόμος στην Αριζόνα ορίζει ότι το κράτος πρέπει να φτιάξει μια ιστοσελίδα που θα περιγράφει τους υποτιθέμενους κινδύνους της έκτρωσης και θα δείχνει έμβρυα σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης, έτσι ώστε οι γυναίκες και καλά να κατακλύζονται από τύψεις. Τα σχολικά πρωτόκολλα θα προωθούν πως ο πιο αποδεκτός τρόπος αντιμετώπισης μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης για μια γυναίκα είναι να τη φέρει εις πέρας και να κανονίσει μια υιοθεσία.

Πριν από τριάντα χρόνια υπήρχαν περίπου 3000 κλινικές εκτρώσεων. Σήμερα είναι λιγότερες από 1800, ενώ σε μερικές πολιτείες δεν υπάρχει πρακτικά καμία. Όσο πιο μακριά χρειάζεται να ταξιδέψει μια γυναίκα για να κάνει έκτρωση τόσο μειώνεται το ποσοστό. Η απόσταση είναι προφανώς ένα ακόμα μεγαλύτερο εμπόδιο για τις λιγότερο προνομιούχες γυναίκες.

Κλινικές εκτρώσεων έχουν κλείσει εξαιτίας προδιαγραφών που ορίζουν να έχουν εγκαταστάσεις και διαδρόμους που να μοιάζουν με των νοσοκομείων, αν και είναι άσχετες με τον σκοπό τους. Σε μια σειρά από πολιτείες έχει εισαχθεί μια νομοθεσία που αποκόβει τις γυναίκες από εξετάσεις για καρκίνο του τράχηλου της μήτρας και HIV, συσκευές αντισύλληψης και ετήσιες εξετάσεις – επειδή η πρόσβασή τους στην περίθαλψη πραγματοποιείται μέσα από κλινικές Planned Parenthood[1] (Οικογενειακού Προγραμματισμού) και οι νομοθέτες θέλουν να θάψουν την οργάνωση.

Στο Τέξας οι κλινικές για τις φτωχές γυναίκες υποχρηματοδοτούνται και κλείνουν ως παράπλευρη απώλεια στον πόλεμο της δεξιάς ενάντια στην (οργάνωση) Planned Parenthood, αν και οι συγκεκριμένες κλινικές ούτε εκτρώσεις κάνουν ούτε και συνδέονται με την οργάνωση.

Από την ψήφιση της τροπολογίας Hyde το 1976, οι φτωχές γυναίκες που καλύπτονταν από το Medicaid[2] μπορούσαν να αιτηθούν για έκτρωση στην περίπτωση βιασμού, αιμομιξίας ή ιατρικής κατάστασης. Μόνο δεκαεπτά πολιτείες και η Περιφέρεια της Κολούμπια εξακολουθούν να χρηματοδοτούν τις εκτρώσεις τους. Με δικαιολογία το ότι σε ένα σύστημα που λειτουργεί με τους κανόνες της αγοράς οι φτωχές γυναίκες δεν «δικαιούνται» κάλυψης, οι δεξιοί χρησιμοποίησαν τη νίκη τους επί των πιο ευάλωτων για να επεκτείνουν την κατασταλτική νομοθεσία τους. Από τα 70 εκατομμύρια γυναικών στις ΗΠΑ που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία, περισσότερες από τις μισές χρειάζονται αντισύλληψη. Περίπου 20 εκατομμύρια χρειάζονται υπηρεσίες υπό δημόσια χρηματοδότηση.

Μετά την πρόοδο στον περιορισμό της κάλυψης των εκτρώσεων με το ομοσπονδιακό νομοσχέδιο για την υγειονομική περίθαλψη, η ριζοσπαστική δεξιά μετέφερε τη μάχη σε επίπεδο πολιτειών. Πλέον εφτά πολιτείες απαγορεύουν στους ιδιώτες φορείς υγειονομικής ασφάλισης την κάλυψη των εκτρώσεων και δεκαπέντε απαγορεύουν και τις ανταλλαγές ασφάλισης από το να το πράξουν. Αν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν αναθεωρήσει το ζήτημα, περισσότερα νομοθετήματα σε επίπεδο πολιτειών θα περάσουν αυτούς τους περιορισμούς και οι ασφαλιστικές εταιρείες θα αποφασίζουν με βάση τα συμφέροντά τους ως επιχειρήσεις.

Καταστρέφοντας την υγεία των γυναικών

Ο νόμος για την Προστασία των Ασθενών και την Οικονομικά Προσιτή Περίθαλψη του 2010 απαιτεί όλα τα νέα προγράμματα για ιδιώτες παρόχους υγείας να καλύπτουν συμβουλευτικές συνεδρίες και υπηρεσίες που αφορούν την αντισύλληψη χωρίς έξοδα των δικαιούχων, όμως τα υπάρχοντα προγράμματα εξαιρούνται, εφόσον δεν υλοποιούνται σημαντικές αρνητικές αλλαγές, όπως η περικοπή των επιδομάτων. Αυτή τη στιγμή 28 πολιτείες απαιτούν οι ασφαλιστές που καλύπτουν συνταγογραφούμενα φάρμακα να καλύπτουν και φάρμακα ή συσκευές αντισύλληψης και οι 17 απαιτούν επίσης την κάλυψη των υπηρεσιών σε εξωτερικά ιατρεία.

Η στρατηγική όσων αντιπολιτεύονται τα αναπαραγωγικά δικαιώματα είναι ο διαχωρισμός της γκάμας των υπηρεσιών περίθαλψης που χρειάζονται οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της ζωής τους και η εστίαση σε ένα στενό φάσμα. Στη συνέχεια, αναπαριστούν τις γυναίκες ως εγωίστριες ή αφελείς, που χρειάζονται κατάλληλη καθοδήγηση μέσω συμβουλευτικής για να πάρουν τη σωστή απόφαση. Εντωμεταξύ αναπαριστούν τους εαυτούς τους ως υπηρέτες της ηθικής με δικαίωμα επιβολής της άποψής τους.

Γενικά μιλώντας, η δεξιά εστιάζει την οργή της στις κλινικές και τους γιατρούς και παρουσιάζει τις γυναίκες ως «θύματα». Ωστόσο υπάρχουν νόμοι σε επίπεδο πολιτειών που φαινομενικά προστατεύουν τα έμβρυα και οι λίγες γυναίκες που κυοφόρησαν ενώ ήταν εθισμένες στα ναρκωτικά ή το αλκοόλ και δεν μπόρεσαν να απεξαρτηθούν έχουν κατηγορηθεί με κακοποίηση εμβρύου.

Οι περισσότεροι άνθρωποι αναγνωρίζουν ότι αυτό είναι περισσότερο ένα ζήτημα δημόσιας υγείας παρά ποινικό και έτσι αυτού του είδους η νομοθεσία έχει ατονήσει. Παρόλα αυτά πριν δύο χρόνια στην Ιντιάνα, η Bei Bil Shuai, μια έγκυος γυναίκα με κατάθλιψη επιχείρησε να αυτοκτονήσει. Σώθηκε από φίλους και στη συνέχεια έκανε τα πάντα για να εξασφαλίσει ότι το μωρό της θα επιβιώσει, ακόμα και να υποστεί καισαρική τομή, όμως το νεογέννητο πέθανε λίγο αργότερα. Η ίδια συνελήφθη και βρίσκεται εδώ και ένα χρόνο στη φυλακή, κατηγορούμενη σύμφωνα με το καθεστώς της πολιτείας για δολοφονίες (με την ποινή να κυμαίνεται από 45 χρόνια ως ισόβια) και το αντίστοιχο καθεστώς για πράξεις που οδηγούν στο θάνατο εμβρύου (με ποινή μέχρι τα 20 χρόνια).

Κάθε χρόνο στη χώρα μας (ΗΠΑ) 3 εκατομμύρια γυναικών θα έχουν μια απρογραμμάτιστη εγκυμοσύνη. Οι μισές από αυτές περίπου θα προχωρήσουν σε έκτρωση. Άλλες θα έχουν προβλήματα κατά την εγκυμοσύνη τους και όσες γεννήσουν θα χρειαστούν μια γκάμα υπηρεσιών. Όμως το κλίμα του μίσους της δεξιάς για τα δικαιώματα των γυναικών σε μια εποχή περικοπών θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τις κλινικές περίθαλψης, με τα κέντρα φροντίδας για μωρά και παιδιά να είναι τα πρώτα που θα κοπούν.

Ο Rush Limbaugh[3] έχει προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες στην κοινωνία με το να διεξάγει την άγρια μάχη κατά των δικαιωμάτων των γυναικών στο φως, μακριά από τα σκοτεινά δρομάκια των κρατικών νομοθετικών δωματίων όπου γίνονται τα χειρότερα εγκλήματα. Οι γυναίκες και όλοι οι υποστηρικτές των στοιχειωδών δικαιωμάτων συνεχίζουν να αγωνίζονται ενάντια σε αυτή την «αστυνομία της κρεβατοκάμαρας».

Στην προσπάθειά τους να διαχωρίσουν και να ελέγξουν τις γυναίκες, οι δεξιοί έχουν υπολογίσει λάθος. Κάθε μεγάλο βήμα στην κατεύθυνση προς τη νομική ισότητα των γυναικών – από το δικαίωμα της ψήφου μέχρι την απαγόρευση της διάκρισης με βάση το φύλο και τον περιορισμό του ελέγχου της κυβέρνησης πάνω στην αναπαραγωγική ζωή κάθε γυναίκας- κερδήθηκαν και διατηρήθηκαν μέσα από λαϊκούς αγώνες.