των Sandra Laville και Anna Leach
Γυναίκες εργαζόμενες μιλάνε δημόσια για σεξουαλικές επιθέσεις που δέχθηκαν από συναδέλφους τους και κατηγορούν μικρές και μεγάλες σε μέγεθος Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) για την αποτυχία τους να τις προστατέψουν.
Σύμφωνα με μαρτυρίες που συγκέντρωσε η εφημερίδα Guardian, γυναίκες εργαζόμενες σε διεθνείς οργανισμούς αρωγής αντιμετωπίζουν μία κρυμμένη απειλή σεξουαλικής παρενόχλησης και βίας, την οποία οι εργοδότες τους είτε αγνοούν συστηματικά είτε αποκρύπτουν.
Παρότι δεν υπάρχουν ακριβή στατιστικά στοιχεία αναφορικά με το μέγεθος του προβλήματος των σεξουαλικών επιθέσεων στον συγκεκριμένο κλάδο, εργαζόμενοι ανθρωπιστικών οργανώσεων από όλο τον κόσμο αναφέρουν ότι η σεξουαλική κακοποίηση είναι ένα κακό που περνάει απαρατήρητο αλλά αυξάνεται συνεχώς και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί στην κορυφή της ιεραρχίας των οργανώσεων αυτών.
Γυναίκες που μίλησαν στην εφημερίδα Guardian αναφέρουν ότι πολλοί οργανισμοί, είτε πρόκειται για μεγάλους διεθνείς οργανισμούς συμπεριλαμβανομένων των οργανισμών των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) είτε πρόκειται για μικρές φιλανθρωπικές οργανώσεις, δεν προστατεύουν και δεν στηρίζουν τις εργαζόμενες από τη σεξουαλική κακοποίηση. Τα θύματα που αποφασίζουν να μιλήσουν συχνά χαρακτηρίζονται ως ταραξίες.
Μία αμερικανίδα εργαζόμενη αφού βιάστηκε από συνάδελφό της σε μία τοπική ΜΚΟ την περίοδο που εργαζόταν στο Νότιο Σουδάν, απολύθηκε από την εργοδότρια οργάνωση για την οποία δούλευε, παράρτημα του Κέντρου Κάρτερ στην Ατλάντα.
«Δεν υπήρξε καθόλου δικαιοσύνη και δεν έλαβα καθόλου υποστήριξη» αναφέρει η Pierce (ψευδώνυμο). «Δεν με ρώτησαν ούτε αν είμαι καλά, ούτε αν χρειάζομαι ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Επειδή συνέχισα να μιλάω για το περιστατικό καθώς και για την αποτυχία της οργάνωσής μου να ανταπεξέλθει στη βασική υποχρέωσή της που είναι να φροντίζει το προσωπικό της, απολύθηκα».
Από την πλευρά του, το Κέντρο Κάρτερ επιμένει ότι υποστήριξε την Pierce, αναφέροντας: «Της παρήχθη ιατρική φροντίδα καθώς και ενθάρρυνση να ζητήσει εξειδικευμένη βοήθεια». Αναφορικά με την απόλυσή της, η οργάνωση αρνήθηκε να τοποθετηθεί επικαλούμενη την ανάγκη διατήρησης του απορρήτου, όπως αρμόζει σε αντίστοιχες περιπτώσεις.
Το Ινστιτούτο Headington στην Καλιφόρνια, εξειδικευμένο κέντρο στην παροχή ψυχολογικής υποστήριξης σε εργαζόμενους ανθρωπιστικής βοήθειας, έχει ξεκινήσει να ερευνά το ζήτημα της σεξουαλικής βίας στις ΜΚΟ, προκειμένου να αξιολογήσει το μέγεθος του προβλήματος. Η Alicia Jones, βοηθός διευθυντή, αναφέρει: «Κανένας δεν γνωρίζει αρκετά για το θέμα. Οι πιο πολλές περιπτώσεις ούτε καν αναφέρονται. Στο εσωτερικό των ΜΚΟ αναφέρονται διάφορα περιστατικά αλλά οι προϊστάμενοι, για μία σειρά λόγων, επιλέγουν να μην τα αναφέρουν επίσημα.
«Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου το 1% των εργαζομένων ή και παραπάνω (5.000 – 10.000 άτομα) βιώνουν μία σχετική εμπειρία κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους ζωής. Είναι κάτι που φοβούνται όλοι οι εργαζόμενοι, ακόμα και αν δεν το λένε, γυναίκες και άντρες, πρόκειται για το χειρότερο σενάριο στο μυαλό όλων.
Η ειδικός σε θέματα ανθρωπιστικής ασφάλειας Christina Wille αναφέρει: «Δυστυχώς δεν υπάρχουν συστηματικά στοιχεία για τη σεξουαλική βία … σπάνια αναφέρονται μέσω των υφιστάμενων καναλιών επικοινωνίας για την υποβολή περιστατικών αναφορικά με θέματα ανθρωπιστικής ασφάλειας. Στοιχεία αναφορικά με τις μορφές βίας καθώς και το πώς και που συμβαίνουν θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμα καθώς θα έριχναν φως σε ένα θέμα που όλοι φαίνεται να κουκουλώνουν.
Στη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων, το Κίνημα για τα Διεθνή Δικαιώματα των Γυναικών, με έδρα τον Καναδά, προσπάθησε να ποσοτικοποιήσει το πρόβλημα της σεξουαλικής βίας και της σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο των ΜΚΟ, μέσω εξειδικευμένης έρευνας. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης έρευνας, τα άτομα που συμμετείχαν κλήθηκαν να αποκαλύψουν τις εμπειρίες τους αναφορικά με τη σεξουαλική παρενόχληση και τη σεξουαλική βία στο χώρο εργασίας τους. Ενώ αρχικά ανταποκρίθηκαν 1.000 άτομα, στην πλειοψηφία τους γυναίκες, ο βαθμός ανταπόκρισης πολύ γρήγορα μειώθηκε κάτι που οι συντελεστές της έρευνας θεωρούν ότι είναι αποτέλεσμα φόβου για τις επακόλουθες συνέπειες της απόφασης να μιλήσουν δημόσια.
Η Megan Nobert αποκάλυψε δημόσια ότι συνεργάτης της σε βάση των ΗΕ στο Νότιο Σουδάν την νάρκωσε και τη βίασε. Η Megan που ήταν συνεργάτρια στην έρευνα που διεξήγαγε το Κίνημα για τα Διεθνή Δικαιώματα των Γυναικών ανέφερε ότι από τις γυναίκες που συμμετείχαν επίσημα στην έρευνα, πολλές ήρθαν σε επαφή μαζί της και ανεπίσημα προκειμένου να μοιραστούν σχετικές εμπειρίες. Σύμφωνα με την άποψη της Megan Nobert οι άνθρωποι φοβούνται να αναφέρουν επίσημα περιστατικά σεξουαλικής επίθεσης και σεξουαλικής παρενόχλησης αφενός από φόβο για πιθανές αρνητικές συνέπειες, αφετέρου λόγω της έλλειψης υποστήριξης στο εσωτερικό των οργανώσεων. Η συνήθης αντίδραση των οργανισμών είναι «Κουκουλώστε το. Είναι κάτι αναμενόμενο ακόμα και από συναδέλφους σας». Η Megan αναφέρει ότι «υπάρχουν διευθύνοντες σύμβουλοι, διευθυντές χωρών και στελέχη που έχουν ακριβώς αυτή την αντίδραση. Ο χώρος της ανθρωπιστικής βοήθειας είναι ανδροκρατούμενος. Σε επίπεδο χώρας, οι περισσότεροι διευθυντές είναι άντρες. Καταρχήν θα πρέπει να υπάρξει αναγνώριση του προβλήματος. Το πρώτο βήμα θα πρέπει να είναι ο αποστιγματισμός. Να βγούμε δημόσια και να μιλήσουμε για το πρόβλημα της σεξουαλικής βίας στους οργανισμούς ανθρωπιστικής βοήθειας».
Σύμφωνα με ανώτερη πηγή στο εσωτερικό της Διεθνούς Επιτροπής Διάσωσης στο παράρτημα της Νέας Υόρκης που διευθύνεται από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών της Βρετανίας David Miliband, οι πολιτικές της Επιτροπής αναφορικά με το πρόβλημα της σεξουαλικής βίας είναι απόλυτα ανεπαρκείς . «Έχω δει την αντίδραση της οργάνωσης σε όλο το φάσμα της σεξουαλικής παρενόχλησης και της σεξουαλικής βίας, συμπεριλαμβανομένου και του βιασμού… αν προσωπικά έπεφτα θύμα βιασμού στο πλαίσιο αποστολής μου σε κάποια χώρα δεν θα το ανέφερα στην οργάνωσή μου». «Αν μιλούσα θα χαρακτηριζόμουνα αυτόματα ως ταραξίας φεμινίστρια. Στο κλαμπ των ισχυρών αγοριών, οι θέσεις εργασίας μας εξαρτώνται από τη φήμη μας. Είναι βαθιά ειρωνικό. Στο μυαλό των ανθρώπων υπάρχει τόση μυθολογία για τον «ηρωισμό» των εργαζομένων στο χώρο της ανθρωπιστικής βοήθειας, άνθρωποι που εργάζονται σε εμπόλεμες ζώνες σε περιοχές συγκρούσεων… στην πραγματικότητα, για τις γυναίκες, οι κίνδυνοι σε αυτά τα περιβάλλοντα είναι συχνά πολύ λιγότεροι σε σύγκριση με τους άντρες». Σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι οργανώσεις πρέπει να αναλάβουν τις υποχρεώσεις τους και να παρέχουν στα θύματα ασφαλέστερους τρόπους για να καταγγέλλουν τις επιθέσεις. Θα πρέπει επίσης να υπάρξει καλύτερη εκπαίδευση του προσωπικού σχετικά με το πώς να χειρίζεται ανάλογα περιστατικά και πώς να υποστηρίζει τα θύματα. «Πρέπει να ‘κάνουμε το σωστό’ προστατεύοντας την αξιοπρέπεια, τις επιλογές και την εμπιστευτικότητα των θυμάτων καθ’ όλη τη διαδικασία». «Πρέπει να αποτρέψουμε τους δράστες από το να μετακινούνται απλά από οργάνωση σε οργάνωση».
Σύμφωνα με εκπρόσωπο της Διεθνούς Επιτροπής Διάσωσης, η οργάνωση έχει συγκεκριμένες διαδικασίες τόσο για την καταγραφή περιστατικών ανάρμοστης συμπεριφοράς όσο και για την στήριξη του προσωπικού σε περίπτωση κακομεταχείρισης.
«Η Διεθνής Επιτροπή Διάσωσης λαμβάνει πολύ σοβαρά οποιουσδήποτε ισχυρισμούς σε σχέση με την κακομεταχείριση του προσωπικού. Υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία για την παρακολούθηση τυχόν καταγγελιών ακόμα και ανώνυμων και το προσωπικό ενημερώνεται για το πώς να προχωρήσει σε σχετική αναφορά. Καταγγελίες μπορούν να γίνουν και μέσω τρίτων (κατά προτίμηση ανώνυμα) μία υπηρεσία που είναι διαθέσιμη παγκοσμίως.
Μετάφραση: Βαγγελιώ Σουμέλη
Πηγή: Guardian
