του Τερζή Κ.

για την προσφορά και το έργο της. Ταγμένη εδώ και δεκαετίες “στη μάχη με τον γραπτό λόγο, που είναι καμιά φορά πιο σκληρή κι από τη μάχη με τον εχθρό”, η Τζίνα Πολίτη μελετά συστηματικά εδώ και δεκαετίες την αγγλική και την ελληνική λογοτεχνία, τη συγκριτική γραμματολογία και τη θεωρία της λογοτεχνίας, ενώ για το πολύτιμο διδακτικό της έργο έχει τιμηθεί με το «Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας και Έρευνας» από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας το 1998 -οι χιλιάδες μαθητές της στο πανεπιστήμιο δεν έχουν πάψει να την τιμούν και να την αγαπούν.

Τις διαλέξεις της Τζίνας Πολίτη στην Αγγλική Φιλολογία της Θεσσαλονίκης παρακολουθούσε ένα πλήθος που προσπαθούσε να βρει θέση στα έδρανα στις οκτώ το πρωί -συναντούσες εκεί εκτός από τους “κανονικούς” φοιτητές της, σπουδαστές και καθηγητές από άλλα τμήματα και σχολές, φίλους και συγγενείς των φοιτητών… Η Τζίνα Πολίτη πλάι στην εξαντλητική γνώση του αντικειμένου της προτάσσει το πολιτικό ως κριτική των αυτονόητων του παρόντος, σπάζοντας τα στεγανά των επιστημονικών πειθαρχιών, με στόχο την ανάδειξη των διαφορών, των ανισοτήτων και των αποκλεισμών, την αποκάλυψη της ιδεολογικής βίας… “Εντάχθηκα στο κομμουνιστικό κίνημα στην Κατοχή, από τα έντεκά μου χρόνια. Έτσι, πριν καν προλάβει να διαμορφωθεί το ‘εγώ’ μου, ο ‘εαυτός’ μου είχε ήδη ταυτιστεί με το συλλογικό, αριστερό υποκείμενο. Η ψυχολογία της γενιάς μου σημαδεύτηκε, ανεξίτηλα, από τις αξίες της ισότητας, της συντροφικότητας και της ρήξης με τις κατεστημένες νοοτροπίες”, έχει πει σε συνέντευξή της.

Γεννημένη στην Αθήνα το 1930 (“στην οδό Ασκληπιού, πλάι στο σπίτι του Παλαμά, δεν ξέρω αν έχει παίξει ρόλο αυτό στην αγάπη μου για τη λογοτεχνία”) σπούδασε αγγλική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, και εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, με θέμα το μυθιστόρημα. “Έχω αναρωτηθεί πώς ορισμένα κορίτσια απ’ τη δική μου τη γενιά, μια εποχή κατά την οποία οι γυναίκες ήταν οι περισσότερες μαμάδες στα σπίτια, τολμήσαμε να κάνουμε την επανάσταση και σκέφτηκα ότι ήταν το πρότυπο της αντάρτισσας: η γυναίκα που έχει τα φισεκλίκια και είναι ισότιμη με τον άντρα και πολεμάει. Αυτό ήταν που μας έδωσε ένα πρότυπο, ότι μπορεί και η γυναίκα να σπουδάσει και να σταδιοδρομήσει, να κάνει αυτό που θέλει και να πάει αντίθετα σε μια πατριαρχική οικογενειακή δομή”.

Δίδαξε επί σειρά ετών στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και το 1980 εξελέγη καθηγήτρια στην έδρα της Αγγλικής Λογοτεχνίας του ΑΠΘ, όπου και παρέμεινε μέχρι το 1998. Την έχουν απασχολήσει ιδιαίτερα το ιστορικό μυθιστόρημα και η αγγλική λογοτεχνία του 17ου, του 18ου και του 19ου αιώνα, ενώ έχει να παρουσιάσει πλήθος μελετών για τους Μπέκετ, Τζόις, Κάφκα, Ντάρελ, Κάλβο, Παπαδιαμάντη, Καρκαβίτσα, Καζαντζάκη, Καραγάτση, Τερζάκη, Ελύτη, Τσίρκα, Χειμωνά, Δημητριάδη, Γαλανάκη… Πέρυσι, στο πλούσιο δοκιμιογραφικό της έργο (ολόκληρο από τις εκδόσεις Αγρα), προστέθηκε και ο τόμος “Επιστροφή”, που περιλαμβάνει τρία διηγήματά της, “μια κατάδυση στη μνήμη της παιδικής ηλικίας”.

Αλλά η Αριστερά, η συλλογική ταυτότητα, η αναγκαία κινητοποίηση-απάντηση στην κρίση απασχολούν συνεχώς την Τζίνα Πολίτη, που ζητά από τον λόγο της Αριστεράς “να είναι ένας λόγος πάθους. Πάθους, αλλά όχι οργής. Δεν είναι τυχαίο ότι μας προβάλλουν τους αριθμούς στη θέση των ανθρώπων. Πρέπει να επιστρέψει το πάθος, η συναισθαντικότητα. Ίσως να μιλάω έτσι επειδή ανήκω σε μια γενιά που έχει ζήσει το τραγικό. Για να αποδομήσεις ή να βουβάνεις αυτό τον λόγο και την εικόνα της τηλεόρασης, θα πρέπει να ενσαρκώσεις τον λόγο. Πρέπει επιτέλους να σκεφτούμε έξω από τα κουτάκια, πρέπει να σκεφτούμε και με το συναίσθημα”.

Οι ομιλητές της εκδήλωσης

Υπό τον τίτλο «Τιμής ένεκεν», το Μουσείο Μπενάκη ξεκίνησε το 2007 να τιμά το έργο ξεχωριστών ανθρώπων του πνεύματος, αναδεικνύοντας τη σημασία τόσο των επιστημονικών τους καταθέσεων όσο και της κοινωνικής τους προσφοράς, με στόχο να εδραιώσει τους δεσμούς του με τους δημιουργούς που δραστηριοποιούνται στον χώρο της τέχνης, της διανόησης και της επιστήμης. Μέχρι σήμερα, τιμητικές εκδηλώσεις έχουν αφιερωθεί στον αρχιτέκτονα Χαράλαμπο Μπούρα (2007), τον ιστορικό και κριτικό της λογοτεχνίας Αλέξανδρο Αργυρίου (2008), τον αρχαιολόγο Γιώργο Δεσπίνη (2009), τον λογοτέχνη – μεταφραστή Edmund Keeley (2010) και τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο (2011).

Στην τιμητική εκδήλωση της Παρασκευής για την Τζίνα Πολίτη (στις 7 μ.μ. στο κεντρικό κτήριο, Κουμπάρη 1), θα μιλήσουν για την ίδια και το έργο της η Karin Boklund-Λαγοπούλου, καθηγήτρια στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η Μαίρη Μικέ, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ και ο Μίλτος Πεχλιβάνος, καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Freie Universität του Βερολίνου, ενώ χαιρετισμό θα απευθύνει ο διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, καθηγητής Άγγελος Δεληβορριάς.

Πηγή: Αυγή