της Ντάνι Βέργου
Απάνθρωπες, πέρα από αντιεπιστημονικές, είναι οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες του ΕΟΠΥΥ για τις προληπτικές διαγνωστικές εξετάσεις στην πρωτοβάθμια περίθαλψη.
Πετσοκόβουν την πρόληψη και μάλιστα για καρκίνους που θερίζουν τον πληθυσμό, όπως του μαστού, του προστάτη, των ωοθηκών, της μήτρας και του τραχήλου, του θυρεοειδούς, αλλά και εξετάσεις κρίσιμες για τη ζωή, όπως το τρίπλεξ καρδιάς, ακόμα και σε χειρουργημένους ασθενείς!
Με άξονα για ακόμη μια φορά τη μείωση του κόστους, αυτή τη φορά των διαγνωστικών εξετάσεων συνολικά στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, το υπουργείο Υγείας εκδίδει και εφαρμόζει με διαδικασίες fast track κατευθυντήριες οδηγίες που εισήγαγε από άλλα συστήματα υγείας, εκείνα της Βρετανίας, των ΗΠΑ και του Καναδά.
Οδηγίες που έχουν λάβει υπόψη τους ξένα δημογραφικά και πληθυσμιακά στοιχεία και νομικά πλαίσια. Δίχως επιστημονική τεκμηρίωση ή μεθοδολογία που να βασίζεται στα ελληνικά δημογραφικά και πληθυσμιακά στοιχεία, στην ποιότητα της περίθαλψης, στο νομικό πλαίσιο της χώρας μας, στοιχεία που θα μπορούσαν να διασφαλίσουν το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ), που λειτουργεί με τη συμβουλή των επιστημονικών εταιρειών οι οποίες έχουν την επιστημονική τεκμηρίωση, ενημερώνονται από τη διεθνή βιβλιογραφία, μελετούν τον πληθυσμό και κρίνουν τι του αρμόζει.
Ο ΕΟΠΥΥ, ακολουθώντας πιστά τις συστάσεις του υπουργείου για άμεση μείωση της δαπάνης μέσω έκδοσης οδηγιών, γκούγκλαρε την πάθηση και αντέγραψε από site βρετανικών και αμερικανικών επιστημονικών εταιρειών αλλά και του υπουργείου Υγείας του Καναδά, βγάζοντας άρον άρον τις οδηγίες, όπως φαίνεται καθαρά στο σχετικό ΦΕΚ, Αρ. Φύλλου 2243 της 18ης Αυγούστου 2014. Σύμβουλοί του στο έργο αυτό, «όλοι οι συνδικαλιστικοί φορείς» (!), όπως δήλωσε στην «Εφ.Συν.» το γραφείο του υπουργού Υγείας.
Μέχρι σήμερα ο γιατρός είχε την πλήρη ευθύνη για τον ασθενή. Αυτό σημαίνει ότι αποφάσιζε για τα πάντα και είχε και τη νομική ευθύνη. Οταν ο γιατρός υποχρεούται πλέον να ακολουθήσει τις εισαγόμενες οδηγίες του ΕΟΠΥΥ, ποιος θα έχει την ευθύνη για τον καρκίνο που δεν θα διαγνωστεί έγκαιρα ή για τις συνέπειες σε έναν καρδιολογικό ασθενή; Το βρετανικό και το αμερικανικό σύστημα υγείας ή ο ίδιος ο υπουργός;
«Υπολογίζουν στο υπουργείο ότι ένας καρκίνος θέλει τρία χρόνια για να εμφανιστεί. Οταν η σεξουαλική δραστηριότητα ξεκινά από την εφηβεία, τα 21 έτη για το πρώτο δικαιολογημένο τεστ Παπανικολάου (σ.σ. προληπτική δοκιμασία ελέγχου της υγείας του τραχήλου, που ανιχνεύει με επιτυχία κύτταρα ενδεικτικά καρκίνου του τραχήλου της μήτρας ή κύτταρα που μπορεί μελλοντικά να εξελιχθούν σε καρκινικά κύτταρα) είναι πολύ αργά. Κι όταν χαθεί ένας καρκίνος, ποιος θα αναλάβει την ευθύνη;» λέει στην «Εφ.Συν.» ο Γεώργιος Φαρμακίδης, MD PhD, συντονιστής-διευθυντής της ΣT’ κλινικής του νοσοκομείου «Ελενα Βενιζέλου» και καθηγητής του Πανεπιστημίου Stony Brook στη Νέα Υόρκη, υπογραμμίζοντας ότι ο εν λόγω προληπτικός έλεγχος πρέπει να αρχίζει έναν χρόνο μετά την πρώτη σεξουαλική επαφή.
«Το ΠΑΠ τεστ δεν θα γίνεται για όλες τις ηλικίες και κάθε χρόνο, το ίδιο και για τον προστάτη και τον μαστό. Επομένως, κόβονται οι προληπτικές διαγνωστικές εξετάσεις για τους πιο συχνούς καρκίνους. Οταν εφαρμόζεται μια τέτοια πολιτική, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα αυξηθούν οι καρκίνοι», λέει στην «Εφ.Συν.» ο Ηλίας Σιώρας, καρδιολόγος, πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων «Ευαγγελισμού», και διερωτάται: «Τι να το κάνεις να εξαγγέλλουν ότι ανοίγουν αίθουσες χειρουργείων όταν κόβουν την πρόληψη;»
Για το τρίπλεξ καρδιάς (υπερηχογράφημα) σε χειρουργημένους ασθενείς, το οποίο οι οδηγίες ορίζουν να γίνεται για πάνω από μία πενταετία μετά την επέμβαση μπαϊπάς, ο Ηλίας Σιώρας εξηγεί ότι οφείλει να εξετάσει τον ασθενή ένα εξάμηνο μετά την επέμβαση, στη συνέχεια πριν κλείσει δύο χρόνια από την επέμβαση και από εκεί και πέρα τουλάχιστον ανά διετία. «Δεν μπορεί», τονίζει, «μία πάθηση που είναι εξελισσόμενη να την παρακολουθήσω μετά από δύο χρόνια. Δηλαδή θέλουν να πληρώσει ο χειρουργημένος από την τσέπη του».
«Οι οδηγίες απωθούν τους πολίτες από το να πάνε να εξεταστούν», εξηγεί. «Είναι αδίστακτοι» καταγγέλλει για τους εμπνευστές των νέων κριτηρίων, «όπως και το πρόγραμμα Υγεία 2020 – Ευρώπη 2020, το οποίο προωθεί περικοπές και τις μετακυλίει στους πολίτες. Με λίγα λόγια, η υγεία χρηματοδοτούμενη από την τσέπη του αρρώστου. Δεν πρέπει να υποκύψει ο κόσμος. Να αντιδράσει, να διεκδικήσει, γιατί τα έχει δουλέψει».
«Το κύριο πρόβλημα είναι ότι πήραν τις οδηγίες από τη Βρετανία και τις ΗΠΑ και τις φόρεσαν στον ελληνικό πληθυσμό» αναφέρει ο Γ. Φαρμακίδης. «Δεν είναι προσαρμοσμένες στον πληθυσμό, στην ποιότητα της περίθαλψης, στα δημογραφικά δεδομένα κοκ. Δεν συμβουλεύτηκαν επιστημονικές εταιρείες, δεν πέρασαν από το ΚΕΣΥ. Δεν ακολουθήθηκε κάποια μεθοδολογία. Πήγαν από το ένα άκρο στο άλλο, από την πλήρη ευχέρεια και ευθύνη του γιατρού, σε αντιεπιστημονικές οδηγίες που αντέγραψαν από εδώ κι από εκεί».
Η προχειρότητα του υπουργείου
Στο σχετικό ΦΕΚ Αρ. Φύλλου 2243 της 18ης Αυγούστου 2014, αποκαλύπτεται η προχειρότητα του υπουργείου Υγείας, αφού κάτω από κάθε κατηγορία εξέτασης στην οποία τίθενται όροι γίνεται αναφορά στην «πηγή» και στον «δικτυακό τόπο» απ’ όπου αντιγράφηκε.
Για παράδειγμα, για την εξέταση σιδήρου ή των ορμονών θυρεοειδικής λειτουργίας, το υπουργείο αντέγραψε από τo υπουργείο της Βρετανικής Κολομβίας, δυτικής επαρχίας του Καναδά «Πηγή: Ministry of Health British Columbia, Δικτυακός Τόπος: www.bcguidelines.ca. Iron Deficiency – Investigation and Management» και «Πηγή: Ministry of Health British Columbia, Δικτυακός Τόπος: www.bcguidelines.ca. Thyroid Function Tests in the Diagnosis and Monitoring of Adults. http://www.bcguidelines.ca/guideline_thyroid.html (09.05.14)» αντίστοιχα.
Σε άλλη περίπτωση, για τον προληπτικό έλεγχο του καρκίνου των ωοθηκών, το υπουργείο σημειώνει ως πηγή της οδηγίας του το βρετανικό Εθνικό Ινστιτούτο για την Υγεία και την Κλινική Yπεροχή (ΝICE) «Δικτυακός Τόπος National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE). http://guidance.nice.org.uk/CG122/NICEGuidance/pdf/English (15.05.14)».
Για την εξέταση για τον καρκίνο του προστάτη το υπουργείο έχει αντιγράψει από την Αμερικανική Εθνική Ογκολογική Εταιρεία: «Πηγή: American Cancer Society guidelines for the early detection of prostate cancer. Δικτυακός Τόπος: Νational Guideline Clearinghouse. http://www.guideline.gov/content.aspx?id=24814(30.04.14)».
Για το τεστ ΠΑΠ, από Αμερικανική Ογκολογική Εταιρεία.
Στις οδηγίες για την εξέταση που μετρά την οστική πυκνότητα το υπουργείο έχει αντιγράψει από το Αμερικανικό Εθνικό Ιδρυμα Οστεοπόρωσης και τον δικτυακό τόπο του Αμερικανικού Συμβουλίου Παθολογίας, όπως επισημαίνει.
Σε ό,τι σχετίζεται με καρδιολογικό έλεγχο, το υπουργείο Υγείας έχει αντλήσει στοιχεία από το επιστημονικό περιοδικό που εκδίδει το Αμερικανικό Κολέγιο Καρδιολογίας.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
