της Λίνας Φιλοπούλου
Ιούνιος. Μήνας των Pride. Θυμάμαι μια δεκαετία και βάλε πίσω… τότε που το φεστιβάλ υπερηφάνειας στην Αθήνα ήταν μια οικογενειακή υπόθεση, της λοατκι κοινότητας και των συναγωνιστριών και συμπαραστατριών της, από τον χώρο της Αριστεράς και της αναρχίας. Ήταν μάλιστα τόσο οικογενειακή υπόθεση τα πρώτα χρόνια που αφορούσε μόνο λίγες εκατοντάδες άτομα. Στη διάρκεια αυτής της δεκαετίας και κάτι μέχρι σήμερα, η λοατκι κοινότητα έχει κάνει πολύ μεγάλα βήματα σε επίπεδο διεκδίκησης της ορατότητας αλλά και κάποιων πενιχρών θεσμικών μεταρρυθμίσεων που συμβάλλουν κατά τι στην άρση των διακρίσεων εις βάρος της. Μιλάμε για το κουτσουρεμένο σύμφωνο συμβίωσης – ψίχουλα μπροστά στο αίτημα για θεσμοθέτηση του πολιτικού γάμου με πλήρη και ίσα δικαιώματα – και την πρόσφατη κατάθεση του νομοσχεδίου σε διαβούλευση για την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου. Σε επίπεδο όμως απελευθέρωσης της λοατκι κοινότητας πώς έχει η κατάσταση;
Στην ορατότητα της λοατκι κοινότητας συνέβαλε προφανώς και η διοργάνωση του φεστιβάλ υπερηφάνειας AthensPride από το 2005 στην Αθήνα, ενώ τα τελευταία χρόνια διοργανώνονται παρόμοια φεστιβάλ και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας ξεπερνώντας τα εμπόδια από την εκκλησία και το συντηρητικό κομμάτι της τοπικής κοινωνίας. Αφενός διαφαίνεται μια δυναμική του λοατκι κινήματος, αφετέρου είναι αρκετή ώστε να εξασφαλιστεί η απελευθέρωση των λοατκι ατόμων; Σίγουρα όχι με τη μετατροπή του AthensPride σε ΜΚΟ, που έχει παγιωθεί εδώ και πολλά χρόνια. Σίγουρα όχι με το να διοργανώνει μια ΜΚΟ το AthensPride, το φεστιβάλ υπερηφάνειας της λοατκι κοινότητας, το φεστιβάλ ενάντια στις διακρίσεις, και μάλιστα χωρίς να έχει στο πλευρό της ούτε τον κόσμο των κινημάτων, ούτε καν την τρανς κοινότητα. Αντίθετα υποδέχεται χορηγίες, σπόνσορες επικοινωνίας, που πολλές φορές βρίσκονται απέναντι στον κόσμο των κινημάτων, όπως συνέβη με την «χρυσή» χορηγία της Eldorado Gold προς τη ΜΚΟ AthensPride.
Τι συμπέρασμα καλούμαστε να βγάλουμε από μια τέτοια εξέλιξη; Ότι ποτέ κανείς από τη ΜΚΟ Athens Pride δεν είχε συμμετάσχει σε καμία διαδήλωση συμπαράστασης στον αγώνα των κατοίκων στις Σκουριές; Ούτε καν είχε ακούσει το παραμικρό; Αλλιώς είναι δύσκολο να εξηγήσουμε πως δέχτηκε τη «χρυσή» χορηγία της Eldorado Gold. Παρόλο που απέσυρε τη χορηγία και επέστρεψε τα λεφτά, το στίγμα για την οργανωτική επιτροπή παραμένει. Θα κατέφευγε άραγε στην άρνηση της χορηγίας, αν δεν υπήρχε η άμεση και έντονη κατακραυγή από μέρους της λοατκι κοινότητας και υποστηρικτριών της; Πόσο περήφανα θα παρελάσουν άραγε και οι απολυμένοι, λόγω της συνδικαλιστικής τους δράσης, υπάλληλοι της Vodafone, όταν επίσης η εταιρεία εμφανίζεται στους χρυσούς χορηγούς; Έχουν μήπως χαθεί εντελώς οι δεσμοί με την κοινωνία; Έχουν μήπως αποκοπεί εντελώς από την κοινωνία; Από το κομμάτι της κοινωνίας τουλάχιστον που παραδοσιακά στέκεται στο πλευρό της λοατκι κοινότητας. Ή μήπως πρόκειται για αλλαγή στρατηγικής συμμαχιών, εφόσον το χρήμα ρέει ζεστό, «χρυσό»; Όπου περήφανα ο καταπιεστής χρηματοδοτεί τις καταπιεσμένες χτίζοντας το κοινωνικό προφίλ της εταιρείας. Και ας μην μιλήσουμε για την απλήρωτη εργασία των εθελοντών και την εκμετάλλευση που οργιάζει, λες και δεν υπάρχει αρκετή απλήρωτη εργασία και ανεργία.
Ακολουθώντας πολύ γρήγορα τα χνάρια της Αθήνας και το ThessalonikiPride, υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Νεολαίας το 2014, πήρε χρηματοδότηση από την Ε.Ε., από το προξενείο των ΗΠΑ, μιας χώρας που διεξάγει ιμπεριαλιστικούς πολέμους και ευθύνεται για τον θάνατο και τον ξεριζωμό εκατομμυρίων ανθρώπων από τις πατρίδες τους, αλλά και από ένα σωρό επιχειρηματικούς ομίλους. Οι αφίσες με τα λογότυπα αναδεικνύουν όλο το εύρος της εμπορευματοποίησης και εκμετάλλευσης του φεστιβάλ υπερηφάνειας. Έχει σημασία να θυμηθούμε ότι η εξέλιξη αυτή είχε οδηγήσει στη διάσπαση της πρωτοβουλίας για τη διοργάνωση του ThessalonikiPride και στον αποκλεισμό από τη συνδιοργάνωση την επόμενη χρονιά της Sylvia Rivera, της νέας ομάδας που δημιουργήθηκε από τα άτομα που αποχώρησαν, αλλά και από καινούριο κόσμο. Ωστόσο έδωσαν κοινή απάντηση μαζί με την πρωτοβουλία-ομπρέλα συλλογικοτήτων και οργανώσεων Rainbowattack συμμετέχοντας και παρεμβαίνοντας με κινηματικό μπλοκ στην παρέλαση του ThessalonikiPride.
Ενώ λοιπόν με τα χρόνια αυξάνεται η ορατότητα και αρχίζει να βελτιώνεται σε κάποιο, έστω μικρό, βαθμό η καθημερινότητα των λοατκι ατόμων, η υποχώρηση από τον ριζοσπαστισμό, ο πολιτικός εκφυλισμός και ο lifestyle δικαιωματισμός είναι πλέον ορατά στοιχεία. Είναι λυπηρό που κάτι που ξεκίνησε ως κινηματική διαδικασία με την υποστήριξη και την παρουσία των πολιτικών οργανώσεων της αριστεράς, της αναρχίας και των κοινωνικών κινημάτων να καταλήγει να είναι μια κλειστή οργανωμένη δομή κάποιας ΜΚΟ, που λαμβάνει αποφάσεις με αποκλεισμούς, με φρόνιμες και ενσωματωμένες ηγεσίες, ώστε να μπορούν να εξασφαλίζουν τις χορηγίες, που τελικά καταλήγουν να λειτουργούν σαν ροζ πλυντήρια για τις πολυεθνικές και τους διεθνείς καταπιεστικούς θεσμούς και οργανισμούς. Είναι προφανές ότι μια τέτοια δομή δεν νοιάζεται – ούτε έχει σαν προτεραιότητά της – ούτε για την ταξική διάσταση των διεκδικήσεων ούτε για τον φεμινισμό και την πατριαρχία, πόσο μάλλον να συνδεθεί με τα υπόλοιπα κοινωνικά κινήματα, ενώ δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα να αφήσει να παρελάσει όλο το θεσμικό πολιτικό σύστημα από το πανηγύρι των επιχειρησιακών ομίλων και των εταιρειών.
Το Pride θα έπρεπε να είναι κάτι περισσότερο από μια παρέλαση. Θα έπρεπε να είναι ένας χώρος ενεργούς συμμετοχής και πολιτικής παρέμβασης των λοατκι και των συμπαραστατριών τους, με ανοιχτές, δημοκρατικές διαδικασίες και χωρίς αποκλεισμούς, σε μια προσπάθεια να ενώσουμε τα οράματά μας για μια άλλη κοινωνία όπου όλες μας θα ζούμε ελεύθερες.
Απέναντι λοιπόν στο πανηγύρι των πολυεθνικών και στην εμπορευματοποίηση θα πρέπει να αντιπαρατάξουμε μια απελευθερωτική, εξεγερσιακή γιορτή που θα χωράει όλες τις καταπιεσμένες και θα αποκλείει τους καταπιεστές.
Θα πρέπει να αντιπαρατάξουμε μια δυναμική επιστροφή στην παράδοση της εξέγερσης του Stonewall για ένα ριζοσπαστικό, πολιτικό λοατκι κίνημα που θα συναντηθεί με τα υπόλοιπα κινήματα για να οργανώσουν μαζί την αντεπίθεση απέναντι σε ένα καταπιεστικό σύστημα. Χωρίς ΜΚΟ, αλλά με συλλογικότητες όπου θα συμμετέχουν οι από τα κάτω και όπου θα εξασφαλίζεται η διαφάνεια και η συμπερίληψη.
Μόνο αν μπορέσει η λοατκι κοινότητα να ξαναδώσει τα ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά στα φεστιβάλ υπερηφάνειας, θα μπορέσει να επιτύχει την άρση της θεσμικής ανισότητας. Σε αυτή την κατεύθυνση κινούνται μάλιστα καλέσματα παρέμβασης για το φεστιβάλ υπερηφάνειας της Αθήνας, ενώ σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι στην Αθήνα έχει ήδη ανοίξει η συζήτηση για τη διοργάνωση ενός εναλλακτικού, αυτοοργανωμένου Pride. Για να μπορέσουμε να χορεύουμε περήφανα και ελεύθερα για την ισότητα των λοατκι, για τη συνολική ανθρώπινη χειραφέτηση, ενάντια στην πατριαρχία και τον καπιταλισμό. Χαιρετίζουμε όλες τις προσπάθειες που υπάρχουν και κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση – που δεν είναι και λίγες: Ήδη διεξήχθη για πρώτη φορά φέτος στις 26-27 Μαίου το RADical Pride, το 1ο Αυτοοργανωμένο Pride στη Θεσσαλονίκη και ακολουθούν τα Pride Πάτρας και Κρήτης. Στις 23-24 Ιουνίου διοργανώνεται το 2ο Patras Pride στο Μόλο της Αγίου Νικολάου, ενώ στις 30 Ιουνίου διοργανώνεται το φεστιβάλ ορατότητας και διεκδικήσεων για την απελευθέρωση φύλου, σώματος, σεξουαλικότητας LGBTIQ+ Pride Κρήτης στο πάρκο Γεωργιάδη. Τα θεσμικά φεστιβάλ διοργανώνονται στις 10 Ιουνίου στην Αθήνα, στην Πλατεία Συντάγματος, και λίγες μέρες αργότερα, στις 14-17 Ιουνίου, ακολουθεί το ThessalonikiPride.
Διαβάστε ακόμα
Keep it Radical: Οι αποφάσεις που παίρνεις, καθορίζουν τελικά και το ποιος/α είσαι
Athens Pride: Περί Eldorado Gold και άλλων…δεινών
